
Een ongelukkige samenloop van omstandigheden of een Zuidas-advocaat die bewust informatie uit een ontlastend rapport heeft achtergehouden waardoor een nieuwe toetreder uit de markt is gedrukt? De Brauw-partner Tobias Cohen Jehoram moest zich maandag melden bij de Raad van Discipline. [Update]
‘Binnen een week is mijn bedrijf van de markt gedrukt vanwege “een vermoeden van accuwater”,’ zei Bart Heyning, de eigenaar en directeur van Holland Water Filtrations (HWS) maandagmiddag zittende tegenover de Raad van Discipline in de rechtbank Amsterdam. Volgens Heyning heeft de De Brauw-advocaat Tobias Cohen Jehoram daarin een kwalijke rol gehad. Hij zou bewust informatie uit een ontlastend rapport hebben achtergehouden - en nadien zelfs gemanipuleerd - om ervoor te zorgen dat zijn cliënt, de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (Vewin), met succes Heynings gefilterde waterconcept Zero Water in een kwaad daglicht kon stellen. Dit door het gefilterde drinkwater te vergelijken met (ondrinkbaar) accuwater.
Tappunten in de AH
De kern van het geschil stamt uit 2003, het jaar waarin Heyning met zijn Zero Water voet aan de grond begon te krijgen door een samenwerking met Albert Heijn. De grootgrutter had als proef de tapsystemen van Heyning geplaatst in een aantal filialen zodat klanten voor 25 eurocent per liter Zero Water konden tappen in een eigen fles. Heyning wilde consumenten een alternatief bieden voor Nederlands kraanwater waar nog allerlei schadelijke restanten in zouden zitten van onder meer medicijnen, bestrijdingsmiddelen en desinfectiemiddelen. Zijn apparaten zorgen voor een nafiltering.Accuwater
Begin april 2003 lanceerde Heyning de Zero Water-website en een promotiecampagne in AH’s lijfblad Allerhande. Op 15 april sloeg de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (Vewin) terug in onder meer De Volkskrant en op RTL Nieuws. Ze stelden dat er niks mis was met kraanwater en Vitens-directeur Jos van Winkelen betitelde Zero Water als ‘pure volksverlakkerij’ en wekte de suggestie dat Zero Water zelfs schadelijk was. ‘We hebben bovendien vermoedens dat Zero het kraanwater zodanig filtert, dat het wordt gedemineraliseerd. Je mist daardoor stoffen als calcium en magnesium. Vergelijk het met ketelwater of accuwater,' zei Van Winkelen in De Volkskrant. In het RTL journaal zei Hans Berkhuizen, voormalig directeur van Vewin (en nu directeur Milieudefensie) dat Zero Water ‘minder zuiver is, het wordt gebruikt voor stoomstrijkijzers en accu’s bijvullen’ en maakt nog wel een disclaimer dat ze ‘nog niet de goede onderzoeken en onderzoeksresultaten’ hebben.'Vergelijk het met ketelwater of accuwater'De kraanwaterbedrijven deden de uitspraken op basis van een laboratoriumonderzoek dat volgens hen nog niet was afgerond. De Consumentenbond liet zich echter ook al prematuur kritisch uit over Zero Water met als gevolg dat Albert Heijn een week na de aantijgingen de verkoop van Zero Water staakte. Heynings schade bedraagt – zo blijkt uit een eerdere civiele zaak tegen Vitens – 1,7 miljoen euro directe schade en gederfde omzet beraamd op 8 miljoen euro.
Misverstand?
Binnen een paar dagen daarna gaf Vewin publiekelijk aan dat er uit onderzoek níet was gebleken dat Zero Water schadelijk was. Het leed was echter al geschied en het bedrijf van Heyning ging snel bergafwaarts. De grote vraag die bij de Raad van Discipline is opgeworpen: op wélk moment wisten Vewin en Cohen Jehoram, partner bij De Brauw Blackstone Westbroek, dat de vermoedens onjuist waren? Heyning, die voor advies wordt bijgestaan door witteboorden-advocaat Jurjen Pen, is jarenlang bezig geweest om die vraag te beantwoorden. Hij vertelt in de rechtbank dat hij al snel de inhoud van het ontlastende rapport ontving van Cohen Jehoram, maar dat daarin de adressanten, afzender, opdrachtgever en het tíjdstip van verzending ontbraken. Het overlegde document vertoonde volgens Heyning bovendien het nodige knip-en plakwerk.'Vewin was op de dag van de beschadigingsactie bekend met het feit dat er niets mis was met Zero Water'Het volledige rapport, inclusief deze details, kreeg Heyning pas los nadat de Haagse rechtbank in 2012 daartoe gelastte. Het bleek te gaan om een email met de uitkomsten van een Zero Water-monster - waar de gemeten waarden van bijvoorbeeld calcium in het Zero Water - in een Excelbestand van drie pagina’s was bijgevoegd. De mail bleek al op 15 april 2003 om 9.21 te zijn verstuurd naar het waterleidingbedrijf PWN en Vewin. ‘Vewin was op de dag van de beschadigingsactie bekend met het feit dat er niets mis was met Zero Water,’ zegt Heyning met enige verontwaardiging tegen de voorzitter van de Raad van Discipline. ‘In plaats van haar berichten naar de media te rectificeren hield Vewin – dag in dag uit - het voor HWS disculperende rapport geheim.’
1 Bijdragen
Peter Dudok van Heel
Wat bezielde Vewin en Vitens op 15 april 2003 toen zij in de media op zo'n grove manier aan het liegen sloegen over Zero Water? Deze vraag is des te klemmender wanneer je weet dat Vewin al op 15 april 2003 in het begin van de ochtend in het bezit was gesteld van een rapport, waaruit zonneklaar blijkt dat hun uitingen onjuist zijn en je dus volkomen terecht van liegen kunt spreken.
Zijn het wraakgevoelens geweest en de wens om een onwelgevallige marktpartij 'dood te drukken'? Daar heeft het alle schijn van. Want het heeft nog meer dan een week geduurd voordat er een rectificatie kwam op de onjuiste uitlatingen over Zero Water. Maar toen was het leed al geschied en was de onherstelbare schade reeds aangericht. Gelukkig denken rechtbank en gerechtshof hier net zo over: veroordeling van Vewin en Vitens wegens onrechtmatig handelen jegens HWS
Wat bezielde de raadsman van Vewin (Cohen Jehoram) bij het 'verdoezelen' (daar heeft het alle schijn van) van het voor Zero Water ontlastende rapport. Is hij van mening dat werkelijk alles geoorloofd is bij het ter zijde staan van een cliënt?
Wanneer mogen consumenten in Nederland voluit zonder enig voorbehoud geïnformeerd worden over de kwaliteit van het drinkwater? Niet alleen over hoe goed het wel niet is, maar juist ook over de minder goede aspecten. Denk aan allerlei ongewenste stoffen, die ook in het drinkwater zitten. En denk aan de mogelijk schadelijke consequenties van deze ongewenste stoffen.
Is er niet bij uitstek een taak voor de overheid weggelegd om burgers eerlijk en voluit te informeren? En wordt het zo onderhand geen tijd voor de overheid om zich hierop te bezinnen?
Al met al een prima artikel, waarvan we mogen hopen dat het gevolgen zal hebben. Paal en perk stellen aan het handelen van