Miro Lucassen

Covid-19 dwingt de wereld opnieuw te kijken naar een al ouder maar groeiend probleem: zoönosen, ziekten die overgaan van dier op mens. Wetenschappers verwachten dat van elke vier nieuw opkomende ziekten er drie van dierlijke oorsprong zullen zijn. Nederland lijkt er nu al met een te maken te hebben: een nieuwe ziekteverwekker afkomstig uit – alweer – de intensieve geitenhouderij.

Peter Olsthoorn & Miro Lucassen

Tiktok, de app van de grappige filmpjes, is volgens critici een fluwelen handschoen die de Chinese strategie vergemakkelijkt om een technologische en culturele wereldmacht te worden. President Trump eist dat TikTok uiterlijk op 15 september een Amerikaanse eigenaar krijgt, en dreigt anders met een ‘ban’ op het Chinese platform. Dit omdat TikTok gebruikers veel gevoelige data ontfutselt. Hoe beschermt Europa zijn eigen bevolking tegen de honger van de wereldmachten naar persoonsgegevens?

Miro Lucassen

De overheid gaat voortvarend te werk in de coronapandemie, nu mensen elkaar besmetten. Veel voortvarender dan in de Q-koortsepidemie, toen duizenden mensen ziek werden door een bacterie uit geitenstallen. In dit artikel geven we antwoord op de vraag die dankzij corona actueler is dan ooit: wat hebben we geleerd van de Q-koortsepidemie? En hoe helpt die les ons bij de bestrijding van de corona-uitbraak?

Miro Lucassen

Wie bij een grote geitenhouderij in de buurt woont, heeft tot 60 procent meer kans op longontsteking. Veel inwoners van Noord-Brabant, waar geiten eerder een dodelijke Q-koortsepidemie veroorzaakten, zijn daarom extra bezorgd over het coronavirus. Wereldwijd zijn de grootste brandhaarden gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid en veel industrie, transport én intensieve veehouderij. Noord-Brabant is zo’n brandhaard.

Miro Lucassen

Pakt de overheid het coronavirus net zo knullig aan als de uitbraak van Q-koorts? Dat heb ik me de afgelopen weken tijdens mijn onderzoek naar de Q-koortsepidemie voor Pitch Brabant regelmatig afgevraagd.

Miro Lucassen

Alleen Nederland krijgt te maken met een Q-koortsepidemie die zich binnen één jaar al herhaalt. Duitsland, Frankrijk, Engeland en Australië vinden meteen de bron – geiten- en schapenbedrijven – en maken die onschadelijk. Wanneer hier in 2007 Q-koorts opduikt, lopen de autoriteiten eerst nog zeker twee jaar achter de feiten aan. Het imago van de geitenhouderij lijkt belangrijker dan de volksgezondheid. De epidemie zal uiteindelijk duizenden mensen ziek maken en 95 levens eisen.

Miro Lucassen

Net als het corona-virus nu, confronteerde de veroorzaker van Q-koorts de wetenschap met onbeantwoorde vragen. De jacht op een mysterieus organisme achter Q-koorts dat zich nog altijd niet laat verdelgen, begon in de jaren dertig van de twintigste eeuw. Wat is er bekend over de oorzaken, de gevolgen en de bestrijding van de ziekte die van dieren op mensen overspringt?

Miro Lucassen

Al is jarenlange hinder door opeenvolgende werkzaamheden overduidelijk en verliezen de getroffen winkeliers tientallen procenten omzet, op een vergoeding van de verantwoordelijke overheid kunnen ondernemers niet rekenen.

Miro Lucassen

Nieuwe sierbestrating, onderhoud van het riool, werk aan kabels en leidingen: ondernemers kunnen er forse schade door ondervinden, zeker in winkelgebieden. De overheid kan de betrokken ondernemers helpen met een zogeheten ‘nadeelcompensatie’. Maar die is zo ingewikkeld dat er vaak niets van terechtkomt. Aan het eind van de lange procedures hebben ambtenaren en adviseurs er geen boterham minder om gegeten, terwijl ondernemers in veel gevallen met lege handen staan. Nieuwe wetgeving om het evenwicht te herstellen ligt op de plank te verstoffen, terwijl middenstanders kopje onder dreigen te gaan.

Miro Lucassen

In de lokale politiek valt vaak het verwijt van corruptie. Ook in Weesp, waar een vastgoedondernemer al twintig jaar grote projecten opzet. Dat een van de wethouders familie van hem is, helpt niet. Miro Lucassen dook in deze zaak en constateert dat er rook is, maar geen vuur. Sterker, zoeken naar corruptie verhindert dat we zicht krijgen op een complexer probleem: netwerkcorruptie, oftewel de intense verstrengeling van publiek bestuur en private ondernemingen. Niet het beleid bepaalt de koers, maar het onderliggende netwerk.