Annebelle de Bruijn, Dorine Booij, Heleen Emanuel, Mira Sys & Siem Eikelenboom

De samenwerking van Nederlandse universiteiten met de Chinese krijgsmacht beperkt zich niet tot militaire universiteiten. De afgelopen zeven jaar zijn er ook vele honderden onderzoeken gedaan met civiele Chinese universiteiten die zelf voor het leger werken.

Annebelle de Bruijn, Dorine Booij, Heleen Emanuel, Mira Sys & Siem Eikelenboom

China wil het machtigste leger van de wereld bouwen. Dat lijkt te lukken – met dank aan Europese wetenschappers die op grote schaal militair gevoelige kennis met het Chinese leger delen. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money en tien andere media uit zeven verschillende landen. In Nederland werden bijna driehonderd van zulke gevoelige onderzoeken uitgevoerd. ‘Vitale kennis is al weggelekt. We voeren een achterhoedegevecht.’

Siem Eikelenboom

In Nederland wordt vaak laks omgegaan met de fundamentele waarden van de rechtsstaat. Dat stelt Elisabetta Manunza, hoogleraar Europees en internationaal aanbestedingsrecht aan de Universiteit Utrecht. Ze ziet op haar vakgebied veel mis gaan. ‘Waarom heeft geen enkele politicus ook maar één vraag gesteld over het niet openbaar aanbesteden van de mondkapjesdeal aan Sywert van Lienden en zijn kompanen?’

Hu Wei & Siem Eikelenboom

Op 12 maart verscheen een opmerkelijk en gedurfd essay van een vooraanstaand Chinees politiek denker over de Russische invasie van Oekraïne. Hij pleit daarin voor een scherpe veroordeling van Poetin. Voorts beschrijft hij hoe deze oorlog het wereldtoneel zal veranderen, en welke positie China daarin zou moeten kiezen. Siem Eikelenboom leidt het essay kort in.

Siem Eikelenboom & Sebastiaan Brommersma

Nederlandse overheidsinstanties maken op grote schaal gebruik van omstreden Chinese beveiligingscamera’s, vaak zonder dat te weten. Zowel gemeenten als overheidsinstanties kregen dat pas door na vragen van Follow the Money. Bij de overheid ontbreekt zowat elk overzicht.

Sebastiaan Brommersma & Siem Eikelenboom

In Nederland hangen tienduizenden bewakingscamera’s van Hikvision en Dahua, bedrijven die zijn betrokken bij mensenrechtenschendingen in de Chinese provincies Tibet en Xinjiang. De meeste van deze camera’s zijn in particuliere handen, maar ook de gemeente Amsterdam en de politie gebruiken ze, zo blijkt uit onderzoek van Follow the Money.

Siem Eikelenboom

De Chinese politiek valt niet te begrijpen zonder kennis van het leven en de ideeën van de huidige leider Xi Jinping. In dat leven is de val van zijn vader beslissend. Politicoloog en Xi-biograaf Ties Dams: ‘Al heel jong zag Xi welk verschil het maakt aan welke kant van de macht je staat.’

Siem Eikelenboom & Dorine Booij

In omstreden studies met dna van Oeigoeren en Tibetanen maken onderzoekers van de Chinese politie al jaren gebruik van producten van Qiagen, een biotech-bedrijf dat in Nederland zetelt. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money. Qiagen ontkent weet te hebben van misbruik, maar vroeg wel een certificaat aan opdat hun producten door de Chinese politie kunnen worden gebruikt.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

De branchevereniging van beurshandelaren ‘staat afwijzend tegenover dividendstrippen’, maar haar voorzitter was jarenlang actief als dividendstripper, zo blijkt uit twee vonnissen van het gerechtshof in Amsterdam. Hij treedt onmiddellijk terug. ‘Het is niet in ons belang dat zelfs maar de schijn van betrokkenheid bij dividendarbitrage aan de voorzitter kleeft.’

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Voor het eerst is een raming gemaakt van de schade die bankiers, beleggers en tussenhandelaren de Nederlandse schatkist hebben toegebracht. Terwijl de Belastingdienst uitgaat van ‘enkele honderden miljoenen’, laat onderzoek van de universiteit van Mannheim en het internationale onderzoekscollectief The CumEx Files zien dat het in de periode 2000-2020 mogelijk om 27 miljard gaat. Twaalf landen zijn samen voor circa 150 miljard benadeeld. Nederland is relatief het zwaarst getroffen.

Siem Eikelenboom

De Amersfoortse GGZ-instelling Dokter Bosman keerde in twee jaar tijd 5 miljoen euro uit aan haar oprichter en oud-bestuurder, psychiater Michiel Bosman. Onderbouwing van die afschrijvingen is in de administratie niet te vinden; openheid van zaken wil Bosman niet geven. De Inspectie Gezondheid en Jeugd is nu op zoek naar de verdwenen miljoenen.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Het Openbaar Ministerie doet onderzoek naar de Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley in verband met dividendstrippen. Het onderzoek houdt direct verband met de verdenkingen jegens ABN Amro.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Niet alleen in Duitsland hebben openbaar aanklagers het op ABN Amro voorzien. Woensdag werd duidelijk dat ook het Openbaar Ministerie hier onderzoek doet naar de frauduleuze praktijken van de bank, waarin de Nederlandse staat een meerderheidsbelang heeft. Dat alles heeft te maken met het grootschalige strippen van dividenden dat ooit bij rechtsvoorganger Fortis tot bloei kwam.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

De CumEx-handel waarbij bankiers, tussenpersonen en financiële instellingen de Duitse schatkist voor miljarden benadeelden is strafbaar. Tot dit oordeel komt vandaag het Bundesgerichtshof, de hoogste rechter in Duitsland. Slecht nieuws voor ABN Amro en voor de Nederlandse oud-bankier Frank Vogel, wiens rol in deze fraude door de Duitse justitie wordt onderzocht.

Peter Teffer & Siem Eikelenboom

Nederlandse keuringsinstanties beschikken over alle technische bedrijfs- en productiegegevens van bedrijven waarvan zij de producten moeten certificeren. Die data zijn vertrouwelijk. Wat als zo’n instituut wordt overgenomen door een Chinees bedrijf? De regels blijken niet toereikend te zijn. Brancheorganisatie en deskundigen slaan alarm. ‘Europese bedrijven zijn kwetsbaar voor het weglekken van bedrijfsgeheimen en voor buitenlandse invloed op onze standaarden.’

Casper Rouffaer, Siem Eikelenboom & Tom Claessens

China was lang populair vanwege de groeiende economie, ook bij pensioenfondsen. Alleen al het ABP en het Pensioenfonds Zorg & Welzijn hadden er eind 2020 ruim 31 miljard euro belegd. Maar de berichten over grove mensenrechtenschendingen in de provincie Xinjiang zorgen voor een dilemma: kiezen ze voor winst, of voor hun reputatie? FTM onderzocht wat de 24 grootste fondsen in China doen.