Column

Artikelen
2300
2019

© CC0 (publiek domein)

Leve de contrarevolutie!

Column
25
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Zo'n vier decennia geleden stak een nieuw idee de kop op in het Nederlandse economisch denken. Het was het startschot voor een ongekende machtsverschuiving tussen kapitaal en arbeid, die in betrekkelijk korte tijd de winst van een eeuw klassenstrijd ongedaan maakte. Hoe keren we het tij?

SP arbeidsinkomen Rijnlandmodel

© EPA / Hayoung Jeon

Wie echt linkse verkiezingsuitslagen wil, heeft een echt linkse pers nodig

Column
299
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Feest bij de PvdA: de partij van Spitzenkandidat Frans Timmermans haalde bij de Europese Parlementsverkiezingen bijna negentien procent van de stemmen. Maar was het ook een overwinning voor links? Welnee.

SP PvdA Frans Timmermans

Studenten demonstreren tegen de voorgenomen verhoging van de rente op studieleningen. Door de verhoging zou de studieschuld gemiddeld 5000 euro hoger uitvallen.
© ANP Koen van Weel

‘In zichzelf investerende’ student is een verdienmodel

Column
45
David Hollanders

David Hollanders

De basisbeurs is niet meer, lang leve de ‘schuld-gefinancierde investering in het eigen menselijk kapitaal’. Volgende week stemt de Eerste Kamer over ophoging van de rente op studieschuld. Dat banken daar het meest aan verdienen, is pervers, vinden David Hollanders en Geertje Hulzebos.

studiebeurs Jet Bussemaker

Als de vos de passie preekt

Column
19
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Vorige week vond in het parlement een hoorzitting plaats over de vraag hoe wij het internet kunnen reguleren, of beter gezegd: hoe we Big Tech kunnen reguleren. Er werd veel gezegd, maar er kwam weinig uit. Jan Kuitenbrouwer was erbij.

Datadictatuur Facebook

Mario Draghi, president van de Europese Centrale Bank bij een persconferentie in Frankfurt, 10 April 2019
© EPA / Ronald Wittek

Zonder de ECB aan te vechten komen we nergens

Column
42
David Hollanders

David Hollanders

Volgens David Hollanders gaan de Europese verkiezingen niet over waar ze over zouden moeten gaan: de rol en positie van de Europese Centrale Bank. ‘Bij ontstentenis van democratische controle van de monetair-financiële nomenklatura moet elke mogelijkheid tot politisering van de ECB aangegrepen worden.’

De ECB-miljarden Eurozone ECB Eurogroep Europees Parlement ESM Mario Draghi ...

De Eurocommissaris spreekt op een verkiezingsbijeenkomst van de Duitse sociaaldemocratische partij (SPD), 10 mei 2019.
© EPA

Hulde aan de SP

Column
417
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Het campagnefilmpje waarin ene ‘Hans Brusselmans’ referenda in het haardvuur flikkert en met tanks speelt, bracht Ewald Engelen de nodige blijdschap. Door onderkoning Timmermans te persifleren, kiest de SP weer onomwonden voor haar rol als nee-zegger.

SP Frans Timmermans EU-verkiezingen

De stofzuiger van Silicon Valley

Column
20
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Soms lijkt het wel of internet ons allemaal tot digitale lijfeigenen heeft gemaakt, op afstand bestuurd door een onzichtbaar systeem. Nepnieuws, echokamers, filterbubbels, microtargeting: de termen spreken tot de verbeelding, maar onder het vergrootglas van de onderzoeker verschrompelen ze volgens Jan Kuitenbrouwer toch een beetje.

Datadictatuur Internet of Things Facebook

Foto door Jens Johnsson (via Unsplash)
© CC0 (publiek domein)

Lezen: dit is waarom je aan de eettafel naar je telefoon grijpt

Column
18
Rufus Kain

Rufus Kain

We besteden uren per dag aan onze smartphones, zonder dat we ons daar per se beter van gaan voelen. Een vrije keuze is dit niet: aan de andere kant van het scherm proberen duizenden mensen om je zelfregulering af te brokkelen, aldus Adam Alter. Hij schreef er het boek 'Irresistible' over.

Apple Facebook Inc. Google Inc. Steve Jobs Smartphones ...

Max van Weezel bij de herdenkingsbijeenkomst voor oud-premier Wim Kok, oktober 2018
© ANP / Remko de Waal

‘Politici, daar spreek je niet mee, daar schrijf je tegen…’

Column
159
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Ewald Engelen staat stil bij de dood van Max van Weezel en prijst hem als een journalist pur sang, die nog lang de standaard zal zetten. Maar het eerbetoon dat politici de overleden journalist betoonden, gaat Engelen te ver. Waar is de afstand tussen journalistiek en politiek gebleven?

Politiek Journalistiek Transparantie

Internet distribueert desnoods dunne poep

Column
72
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Bij die discussie over de Auteursrechtenrichtlijn viel Jan Kuitenbrouwer iets op: de generatie die opgroeide met het internet heeft een andere kijk op de verhoudingen in de digitale wereld dan mensen die ouder waren toen het internet opkwam. Hij constateert een verschil in denkmodel.

Datadictatuur Auteursrecht Youtube

Charles I in Three Positions
© Anthoon van Dyck (1599-1641)

Waarom hebben welgestelden recht op AOW?

Column
346
Hans Baaij

Hans Baaij

Hans Baaij is binnenkort AOW-gerechtigd. Dat bevalt hem maar niets, en hij legt kort en krachtig uit waarom niet.

AOW

© Wikimedia / LeLaisserPasserA38

Gelouterd door de Notre Dame

Column
113
Siem Eikelenboom

Siem Eikelenboom

Het vuur in de Notre Dame was nog niet geblust of een aantal Franse miljardairs kondigde aan miljoenen te schenken voor de restauratie van de aangevreten kathedraal. De brand is voor de gulle gevers een prachtige gelegenheid om hun gebutste reputatie weer op te vijzelen.

Gucci Louis Vuitton Total L'oréal ...

© CC0 (publiek domein)

Wij zijn allemaal nerds

Column
36
Hans Schnitzler

Hans Schnitzler

Er loopt een vloeiende lijn van de wens om alle dagelijkse ongemak uit te bannen naar de gedroomde, perfecte wereld. En juist op dat diepgewortelde verlangen haakt technologie in. Maar hoe voorspelbaar, efficiënt en frictieloos willen we de werkelijkheid eigenlijk hebben?

kunstmatige intelligentie

Bij de arrestatie van Julian Assange

Column
157
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer buigt zich over de zaak-Assange. Wat de positie van de oprichter van WikiLeaks lastig maakt, is dat hij steeds twee petten draagt: hij zegt journalist te zijn maar redigeert niet; hij zegt ‘lekker’ te zijn maar is selectief; hij eist transparantvan anderen, maar is het zelf niet. ‘De dragers van het hermelijn moeten verantwoording afleggen, maar ook de luis in hun pels ontkomt er niet aan.’

Datadictatuur Wikileaks Transparantie Julian Assange

Premier Mark Rutte en Menno Snel, staatssecretaris van Financien, kijken naar Thierry Baudet tijdens het debat om de divienbelasting te behouden [16-10-2018]
© ANP / Remko de Waal

Ruttes erfenis

Column
372
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Volgens Ewald Engelen dankt het Forum voor Democratie zijn grote winst vooral aan proteststemmers: het anti-establishmentkarakter van de partij heeft Baudet zijn verkiezingsoverwinning bezorgd. Een groeiende groep kiezers is het politieke bedrijf gaan haten. En hoe meer de gevestigden afgeven op de buitenstaanders, hoe mooier die burgers dat vinden.

PVV VVD FvD

Directeur Donald Pols van Milieudefensie (links) en advocaat Roger Cox maken op donderdag 4 april bekend een klimaatzaak aan te spannen tegen Shell.
© ANP Remko de Waal

De schaamlap van Shell heet Staatsbosbeheer

Column
81
Bart Crezee

Bart Crezee

Klanten van Shell kunnen aan de pomp beslissen of zij bomen laten aanplanten om zo hun CO2-uitstoot te neutraliseren. Prachtige PR, maar het blijft window dressing die verhult dat Shell nalaat werkelijk bij te dragen aan de vermindering van uitstoot.

Milieudefensie co2-uitstoot Shell klimaatdoelen ...

© CC0 (Publiek domein)

Recyclen? Wie echt circulair bezig wil zijn, kan beter hergebruiken

Column
78
Herman Lelieveldt

Herman Lelieveldt

Wie afval goed wil scheiden, heeft daar een fikse klus aan. Wat papier is en wat glas is wel duidelijk, maar plastic is een grote hersenbreker: het ene soort hoort bij het plastic afval, terwijl het andere soort daar juist taboe is. Herman Lelieveldt leert beleidsmakers een lesje.

Afval plastic recyclen

© ANP / Robin Utrecht

Het ultraconservatieve ordoliberalisme van Wopke Hoekstra

Column
132
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Het Nederlandse begrotingsoverschot in 2018 bedroeg anderhalf procent: een record, en ruim 1200 euro per werkende Nederlander. De minister van Financiën wil het geld gebruiken om de staatsschuld af te bouwen. Ewald Engelen heeft een beter idee.

CBS Mark Rutte begrotingsoverschot Wopke Hoekstra ...

Lang leve het uploadfilter!

Column
94
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

De nieuwe richtlijn over auteursrechten en internet werd deze week in het Europees Parlement aangenomen. Jan Kuitenbrouwer is niet bijster onder de indruk van de bezwaren ertegen. Wat heet: hij juicht het uploadfilter van harte toe, en wast de critici de oren.

Datadictatuur Facebook Inc. Auteursrecht Google Inc. Youtube ...

© ANP / Bart Maat

Ten strijde met Thierry

Column
260
Eric Smit

Eric Smit

Thierry Baudet is dol op militaire metaforen. Hij spreekt over ‘veldslagen’ en over de gang naar het ‘front’. FTM-hoofdredacteur Eric Smit kan het weten: hij vergezelde de jonge politicus ooit bij de bevrijding van Terschelling.

Mark Rutte hans de boer Thierry Baudet Elise van Zeeland Rob Jetten ...

Premier Mark Rutte en minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat geven een reactie na afloop van de presentatie van de planbureaus over de doorrekening van het ontwerp-klimaatakkoord.
© ANP Bart Maat

Koopkracht is belangrijker dan de planeet

Column
90
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Vijfhonderd dagen na de presentatie van ‘het groenste kabinet ooit’ is het tijd om de klimaatpijn eerlijker te verdelen. Daartoe presenteerde Rutte vijf maatregelen, waarmee hij zich opwerpt als beschermer van hardwerkend Nederland tegen ‘linkse klimaatgekkies’. Enige scepsis is op zijn plaats, vindt Ewald Engelen.

Mark Rutte koopkracht klimaatakkoord

Big Tech en de nieuwe trustbusters: game on!

Column
11
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer kapt tweewekelijks een pad door de online jungle. Vandaag: waarom kan antitrustwetgeving geen vuist maken tegen de kartels uit Silicon Valley?

Datadictatuur Apple Facebook Inc. Google Inc. Amazon Elizabeth Warren Steve Bannon Sherman act ...

© AFP / Christophe Simon

Open brief aan Emmanuel Macron [Engels]

Column
57
Ewald Engelen

Ewald Engelen

In een open brief riep aan alle Europeanen riep de Franse president Emmanuel Macron deze week op om ‘samen de weg te bereiden naar de Vernieuwing van Europa.’ Ewald Engelen geeft antwoord.

Emmanuel Macron

Stdiezaal in de Universiteit van Peking
© By Sunny7338 - Own work, CC BY-SA 3.0, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=40646060

Rumoer om onjuiste economieboeken

Column
124
Martijn Jeroen van der Linden

Martijn Jeroen van der Linden

Studenten van de Universiteit van Maastricht protesteerden. Ze stuurden twee weken geleden een open brief naar hun decaan en hun hoogleraren economie. De titel: ‘Evidence suggests that UM’s teaching on how banks work is flawed’. Oftewel, de Maastrichtse uitleg van bankieren en geldcreatie in lesboeken en colleges is gebrekkig. Wat is er aan de hand? En is verandering aanstaande?

Economische wetenschap geldstelsel economie-onderwijs

© ANP / Remko de Waal

Wat nou ‘sterke economie’?

Column
91
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Keer op keer horen we dat de ‘sterke’ Nederlandse economie triomfeert als ‘winnaar’ van de eurocrisis. Dat mantra is driewerf onzin, vindt Ewald Engelen. Liever begroten met de Franse slag dan met het witte voetje van Rutte.

Mark Rutte OESO

Mooi hoor, die privacywetgeving. Maar die trackers...!

Column
100
Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer

Jan Kuitenbrouwer kapt tweewekelijks een pad door de online jungle. Vandaag: op zoek naar koekjes, en wel van het venijnige soort – computerkoekjes die je op internet achtervolgen. Zulke ‘tracking cookies’ leggen van alles over je vast, ook hoogst persoonlijke gegevens, en ze zijn lastig te weren.

Datadictatuur Privacy trackers

© CC0 (Publiek domein)

De almacht van de surveillance-kapitalisten ondermijnt onze vrijheid

Column
43
Hans Schnitzler

Hans Schnitzler

Onder mensen die zich beroepshalve met internet en Big Data bezighouden, werd reikhalzend uitgekeken naar Shoshana Zuboffs nieuwe boek, ‘The Age of Surveillance Capitalism’. Vrolijk word je er niet van, maar het boek is van groot belang.

Kapitalisme Privacy surveillance dataverzameling Google ...

© Pixabay / kschneider2991

Hoe nu verder met het geldstelsel?

Column
385
Martijn Jeroen van der Linden

Martijn Jeroen van der Linden

Het recente rapport ‘Geld en Schuld’ van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid doet enkele fundamentele voorstellen om het geldstelsel te verbeteren. Politici zijn nu aan zet: willen ze deze voorstellen realiseren? Zo ja: dat zal niet eenvoudig zijn. De bankenlobby is sterk, en monetaire ongeletterdheid breekt veel mensen (en partijen) op. Zodoende worden er, bewust en onbewust, nogal wat misvattingen verspreid.

Van wie is ons geld? De Nederlandsche Bank (DNB) geldschepping geldstelsel burgerinitiatief Ons Geld ...

© CC0 (Publiek domein)

Het jaar van het varken levert gevaar op voor de Nederlandse varkenssector

Column
50
Hans Baaij

Hans Baaij

Fraude met aantallen varkens, mestfraude, fraude met milieu- en bouwvergunningen: de afgelopen periode holde de Nederlandse varkenssector van incident naar incident. En dat kan in het Chinese jaar van het varken wel eens noodlottig worden, schrijft Hans Baaij.

Varkens in Nood varkenshouderijen veeteelt

© EPA / Gian Ehrenzeller

Het kapitalismesprookje van Max Roser en Bill Gates

Column
137
Ewald Engelen

Ewald Engelen

Hoe meer we erachter komen dat de beloftes van het doordruppelkapitalisme loos zijn gebleken, hoe wanhopiger de elite probeert de ongewassen massa van het tegendeel te overtuigen.

Bill Gates Davos World Economic Forum Filantropie inkomensongelijkheid Max Roser Branko Milanovic Steven Pinker ...