Het Brabantse Van Lanschot Bankiers wordt nog altijd achtervolgd door spoken uit het verleden. De manier waarop de privébank met zijn afdeling Bijzonder Beheer omsprong, leidde de afgelopen jaren al tot verschillende rechtszaken en gerechtelijke uitspraken. De bank zegt aan de winnende hand te zijn, maar de woedende ex-klanten claimen sinds vrijdag ook een zege.

Rabobank is druk bezig haar hypotheekportefeuille in te krimpen. Klanten uit verschillende delen van het land zeggen nu tegen Follow the Money dat de bank ook nogal agressief optreedt tegen bestaande particuliere hypotheekklanten. 'Ik vraag me wel af of de bank dit allemaal zomaar mag.'

'Kleine' zakelijke en particuliere klanten van ING Bank komen niet meteen terecht bij de gevreesde afdeling Bijzonder Beheer, maar worden zonder slag of stoot doorgezet naar ING Vesting Finance. Maar wie zit er eigenlijk achter deze club? Wat is haar mandaat en wie heeft aldaar de bankierseed afgelegd? Adviseur en voormalig bankdirecteur Folkert Fennema dook erin en deed een verrassende ontdekking.

Bijzonder Beheer lijkt even geen hot issue, maar van vergeven en vergeten is geen sprake, blijkens het voornemen van het CDA een zwartboek te publiceren. Voormalig bankier Folkert Fennema komt alvast met wat recente afschrikwekkende en hopelijk voor banken leerzame voorbeelden uit de Bijzonder Beheer-praktijk.

Rabobank is niet netjes omgegaan met ingenieursbureau Advistaal, zo heeft de rechter vorige week geoordeeld. De bank zegde een kredietlijn van 300.000 euro met onmiddellijke ingang op. Niet veel later ging Advistaal failliet. De curator wil dat Rabo daarom opdraait voor het half miljoen euro tekort in de boedel.

Banken zijn in staat ondernemers in bijzonder beheer genadeloos hard aan te pakken. Maar tot veel verzet leidt dat niet. Dit zijn de redenen dat banken straffeloos hun gang kunnen gaan.

Voormalig bijzonder beheer-medewerker Michiel Werkman (ex-Rabo) kon zijn lach niet inhouden bij het lezen van de antwoorden van minister Jeroen Dijsselbloem over de 'ziekenboeg' van banken. In een gastcolumn legt Werkman uit wat er allemaal over het hoofd wordt gezien.

Door de bankierseed kunnen bankmedewerkers sinds kort voor de tuchtrechter worden gesleept. Bij sommige bankiers van de afdelingen Bijzonder Beheer leeft de vrees dat ontevreden ondernemers daar misbruik van gaan maken. Maakt de bankierseed een schietschijf van ze? 'We zijn sitting ducks.'

ABN Amro plaatste de Britse IT-ondernemer Andy Haxby in Bijzonder Beheer – onterecht in zijn ogen. Hij moest en zou van de staatsbank zijn vastgoed verkopen, onder druk van dreigementen. Na een bikkelhard gevecht staat hij nog steeds overeind, maar niet zonder kleerscheuren. 'Het grootste probleem is dat de bank klachten niet serieus neemt en weigert fouten te herstellen.'

Banken noemen het de ‘ziekenboeg’, maar ondernemers, adviseurs, accountants en advocaten spreken vaak van een ‘abattoir’. De aanpak van Bijzonder Beheer staat in de schijnwerpers. Op 16 april wijdt de Tweede Kamer er een hoorzitting aan. De banken lijken zich diep in te graven zoals recent ook in andere maatschappelijk gevoelige dossiers. Gastauteur Michiel Werkman vraagt zich af: is er nog hoop voor ondernemers?

Bijzonder Beheer-afdelingen van banken treffen geen onredelijke maatregelen jegens ondernemers, alleen de communicatie kan wat beter. Dat concludeert toezichthouder AFM in een vandaag gepresenteerd rapport, dat forse kritiek oplevert: 'Dit is een klap in het gezicht van het mkb.'

Veel MKB ondernemers zijn de laatste jaren in Bijzonder Beheer terecht gekomen. Opvallend vaak is dat bij een Rabobank. Dat komt niet alleen door de recessie en hun grote marktaandeel. Nalatigheid bij de Rabobank is óók een belangrijke oorzaak, vindt oud-Rabobankier Michiel Werkman.

De afdelingen bijzonder beheer van banken blijven in toenemende mate de aandacht vragen van vele ondernemers, pers, politiek en toezicht. Columnist Frank Wijn denkt dat het een goed idee is als de bankiers hun wolfse mentaliteit wijzigen.

Een gezonde kudde koeien werd in een jaar tijd gereduceerd tot een vermagerde en hongerige veestapel. Het is het gevolg van een conflict tussen hun eigenaar en de afdeling bijzonder beheer van ING. Een bank die nota bene deze week werd uitgeroepen tot meest duurzame in zijn soort.