Peter Hendriks

De grondprijzen zijn zo hoog dat woningcorporaties moeite hebben om bouwkavels te verwerven waarop ze sociale huurwoningen op een rendabele manier kunnen exploiteren. Gemeenten – als ze al grond hebben – verkopen hun bouwlocaties liever aan projectontwikkelaars die er meer voor kunnen betalen dan corporaties. Hierdoor komt nieuwbouw voor de sociale sector terecht bij vastgoedbeleggers – die van hun huurders de hoogst haalbare prijs willen hebben.

Peter Hendriks

Een uiterwaard moet kunnen overstromen. Dat merkt Arnhem in 1995, wanneer een uiterwaard langs de Nederrijn onder water loopt. Een geplande Vinex-locatie wordt afgeblazen en het gebied moet wilde natuur worden. Maar als projectontwikkelaar KWP in 2016 het gebied koopt om het te bebouwen, verdwijnt het gemeenteplan snel van tafel. De Raad van State moet nu kiezen tussen natuur en bakstenen.

Peter Hendriks

De geschatte woningnood in Nederland is opgelopen tot 330.000 woningen. Hoe gaat voorzitter Martin van Rijn van Aedes, de belangenbehartiger van de woningcorporaties, die woningcrisis helpen oplossen? De voormalige staatssecretaris van Volksgezondheid ziet dat alles en iedereen nodig is, ook de VVD. ‘De kunst is nu om van de verhuurderheffing een investeringsimpuls te maken.’

Peter Hendriks

Zeven jaar geleden besloten twee politici in een Haagse werkkamer de coöperatieve woonvorm op te nemen in de Woningwet. De wooncoöperatie maakt het bezit van een eigen woning toegankelijk voor mensen met een laag inkomen. Tot nu toe blijft deze vorm van woningeigendom echter een marginaal verschijnsel.

Peter Hendriks

In heel Nederland proberen gemeenten de permanente bewoning van recreatiewoningen tegen te gaan. De Veluwe is de proeftuin voor heel het land, waar de gemeenten het probleem regionaal aanpakken. Toch verschilt de aanpak per gemeente nogal. Putten staat bekend als voorstander van de harde aanpak. De gemeente probeert met regelmatige controles, dwangsommen en gerechtelijke procedures de resterende bewoners uit hun woning te jagen. Alternatieven hebben die bewoners meestal niet.

Peter Hendriks

De huurders van Vestia zuchten sinds de derivaten-affaire van acht jaar geleden onder hoge huren en sober onderhoud. Nu blijkt de woningcorporatie ook een deel van het Sociaal Huurakkoord niet uit te voeren. Huurders betalen zich ondertussen blauw. ‘Er is sprake van minimaal onderhoud en marginale investeringen in duurzaamheid.’

Peter Hendriks

De verhuurderheffing voor woningcorporaties, die in 2013 werd ingevoerd, levert de schatkist jaarlijks 1,6 miljard euro op. Maar dat financiële voordeel heeft een hoge prijs: er worden veel minder sociale woningen gebouwd. Als de heffing blijft bestaan, neemt de woningnood de komende 15 jaar sterk toe.

Peter Hendriks

Een pleister op een bloedende overheidsbegroting in crisistijd, zo werd de verhuurderheffing verkocht. Corporaties betaalden deze belasting op hun bezit door te bezuinigen op dat andere speerpunt: bouwen. Zeven jaar na dato tekent het effect van de verhuurderheffing zich scherp af: de woningbouw is ernstig ontwricht. Nu drie van de vier regeringspartijen zeggen niets meer in deze ‘crisisbelasting’ te zien, staat de heffing ook politiek ter discussie.

Peter Hendriks

Antikraakbureaus bewaken leegstaande panden door er mensen goedkoop te laten wonen. Dat klinkt nobel. In werkelijkheid is een antikraakbewoner nagenoeg rechteloos en moet hij zich allerlei privacy-schendingen laten welgevallen.

Peter Hendriks

Om de vijf jaar mag een woningverhuurder in de vrije sector zijn contracten aanpassen. Gedurende die vijf jaar wordt de huur alleen met inflatie verhoogd. Na vijf jaar komt de herziening. Die leidt nogal eens tot krankzinnige uitkomsten. Een verhoging van 893 tot 2000 euro, bijvoorbeeld, komt voor.

Peter Hendriks

Het gemeentebestuur van Berlijn nam onlangs een drastische beslissing: het bevroor de huren voor vijf jaar. Meteen gingen er stemmen op om dat ook in Nederland te doen. De Amsterdamse wethouder Laurens Ivens is geïnteresseerd, maar kan zoiets zomaar en wat zijn de gevolgen?

Peter Hendriks

Zo’n 2,1 miljoen corporatiewoningen moeten van het gas af en dat betekent: verduurzamen. Tegelijkertijd moeten corporaties fors bijbouwen om de woningnood te lenigen. Hoe valt dat te rijmen met een meer dan verdubbeling van de fiscale lasten van de sector in 2021? Spoiler alert: niet.

Peter Hendriks

De regeringsfracties werken aan een plan om de huur van zogenoemde scheefhuurders op te hogen tot het maximale sociale niveau. Dat klinkt doortastend, maar het begrip scheefhuren is niet meer dan een kreet voor de bühne. Vooral het belastingstelsel maakt een scherpe grens tussen scheef en regulier onhanteerbaar.

Peter Hendriks

Door de spanning op de woningmarkt laait het debat over ‘scheefhuren’ op. Moeten woningcorporaties middelen krijgen om zittende huurders naar een andere woning te laten verhuizen? Een groep van vooral grote corporaties pleit daarvoor via een manifest. Een andere groep is daar juist faliekant tegen. Een richtingenstrijd doemt op.

Peter Hendriks

Per jaar investeren corporaties en beleggers zo’n vier miljard euro in huurwoningen. Maar dat heeft nauwelijks effect op de woningnood: te veel geld wordt belegd in al bestaande woningen. De woningmarkt wordt zo verder opgeblazen en het aantal nieuwbouwwoningen blijft achter op de vraag.

Peter Hendriks

Tijdens de recessie is de woningbouw ingezakt. Met als gevolg: grote groepen mensen kunnen nu geen geschikte woning vinden. Onlangs besteedde Eric Smit in het programma Kasboekje van Nederland op NPO2 er aandacht aan. Is het tekort louter toe te schrijven aan de crisis? En: hoe lossen we de problemen op de woningmarkt op?