Dossier

Derivaten in het MKB

Het langst lopende dossier op FTM

FTM verdiepte zich sinds 2013 de wijze waarop grote banken in Nederland vele duizenden ondernemers in het MKB met rentederivaten opzadelde. Complexe financiële producten waarvan MKB'ers niet begrepen wat voor schadelijke uitwerking ze konden hebben. Dat had voor vele ondernemers desastreuze gevolgen. FTM drong door tot de kleinste details van deze grote misstand in de financiële sector. De serie artikelen vormt ook het langst lopende dossier op FTM.

FTM zat meer dan 3 jaar de banken op de hielen en er ligt nu een oplossing.

Banken verkochten derivaten niet alleen aan woningcorporaties als Vestia, maar ook op grote schaal aan kleine ondernemers waarvan iedereen wist dat zij een verwaarloosbare kennis hadden van complexe financiële producten. Wilden die ondernemers uit het MKB opeens zo graag derivaten als renteswaps afnemen? Nee, ze werden daar in vele gevallen toe gedwongen. Geen renteswap, geen lening, zo luidde een voornaam verkoopargument van de bankiers. Langzaam beginnen de nadelige gevolgen van deze verkooppraktijken duidelijk te worden. De rentederivaten blijken voor duizenden ondernemers het equivalent van wat de woekerpolis ooit voor consumenten waren. De grote vraag is: wat nu? Worden de banken tot de verantwoording geroepen of wordt het probleem vooruit geschoven en moeten benadeelde MKB'ers - net als woekerpolis-slachtoffers - eindeloos wachten op een halfbakken oplossing of zal de rechtspraak een vroegtijdig vonnis vellen? FTM volgt sinds 2013 deze kwestie op de voet en dringt door tot de voornaamste details. Het dossier en de lezers en experts die er in de afgelopen jaren hun bijdrage aan leverden, vormt een rijke bron aan kennis.

Lees meer

Volg dit dossier en blijf op de hoogte via e-mail

volg dit dossier
Artikelen
65
2017

© ANP/Remko de Waal

De schimmige spelletjes van een topbankier

65
Hester Bais

Hester Bais

Wilfred Nagel is met pensioen. Hij was een van de weinige topbankiers die het publieke debat sinds de crisis niet schuwde. Maar van werkelijke openheid was geen sprake, blijkt uit de beerput die hij volgens advocaat Hester Bais achterlaat.

Derivaten in het MKB ING Groep N.V. MKB Rentederivaten renteswaps Hester Bais Wilfred Nagel Herstelkader Rentederivaten ...

© ANP / Jeroen Jumelet

Draaideur: toezichthouder rentederivaten stapt over naar Rabobank

25
Stefan Vermeulen

Stefan Vermeulen

Als hoofd toezicht bij de AFM controleerde Tim Mortelmans jarenlang Nederlandse banken bij het afhandelen van de rentederivaten-affaire. Nu stapt hij over naar de bank die zelf een van de grootste derivatenverkopers aan MKB'ers was: Rabobank.

Derivaten in het MKB AFM Rentederivaten Tim Mortelmans Rabobank ...
2016

© ANP/ Bart Maat

Wiebe Draait bij

39
Jan-Hein Strop

Jan-Hein Strop

De ballast van de rentederivaten-affaire heeft Wiebe Draijer van zich afgeworpen. De bestuursvoorzitter van Rabobank is deze week onbekommerd te biecht gegaan: een nieuwe bankier is geboren.

Derivaten in het MKB Joop Wijn Rentederivaten Jeroen Dijsselbloem Wiebe Draijer Rabobank ...

Waar komen de derivatenwinsten van pensioenfondsen vandaan?

82
Eric Smit

Eric Smit

Nederlandse pensioenfondsen verdienden miljarden aan rentederivaten. In het vierde deel van de journalistieke televisieserie ‘Zwarte Zwanen’ worden deze mega-winsten tegen het licht gehouden. Kunnen ze door de beugel en deugen de adviseurs? Hoogleraar Theo Kocken: ‘De crux ligt bij de banken’.

Derivaten in het MKB Banken Derivaten MKB renteswaps ...

Kijk en huiver: de beruchte bijzonder beheer-scène van De Verleiders

51
Redactie

Redactie

Een belangrijke doorbraak in het renteswap-dossier: de banken zeggen eindelijk ruimhartige compensatie toe. Die ruimhartigheid noopte het theatergezelschap De Verleiders om hun meest beruchte scène uit de theatervoorstelling ‘Door de bank genomen’ voor het eerst in zijn geheel vrij te geven. Exclusief op Follow the Money.

Derivaten in het MKB Derivaten renteswaps ons geld

© ANP/Robin van Lonkhuijsen

Waarom wil Rabobank-ceo Wiebe Draijer oorlog met Dijsselbloem?

32
Jan-Hein Strop

Jan-Hein Strop

Rabobank heeft niet ingestemd met de schadevergoedingsregeling voor het MKB vanwege de rentederivatenkwestie. Daarmee riskeert de bank een conflict met minister Dijsselbloem, negatieve publiciteit en een stortvloed aan juridische procedures. Dat roept de vraag op of geldgebrek de reden is dat Rabobank de compensatie niet betaalt.

Derivaten in het MKB Rentederivaten Rabobank

AFM speelt stommetje in derivatendossier

Column
14
Frank Wijn

Frank Wijn

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) steekt in reactie op een rapport van een extern adviesbureau over de problemen met rentederivaten de hand in eigen boezem: het toezicht is gebrekkig geweest. De toezichthouder wijst echter ook een deel van de kritiek ten onrechte van de hand, aldus Frank Wijn, en ze ontkent bovendien dat ze over informatie beschikte die ze wel degelijk in bezit had.

Derivaten in het MKB AFM Derivatendrama Rentederivaten renteswaps Rabobank ...

Vergoeding werkelijke schade renteswaps mkb lijkt ver weg

Column
91
Pieter Lakeman

Pieter Lakeman

Het lijkt erop dat banken nog niet een derde zullen vergoeden van de schade die ze hebben veroorzaakt met het verkopen van renteswaps aan ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. En dat terwijl het van meet af aan duidelijk was, zo betoogt Pieter Lakeman, dat een swap bij deze groep klanten per definitie een inferieur product was voor het afdekken van renterisico.

Derivaten in het MKB Banken Schadevergoeding MKB renteswaps ...

Banken schoffeerden Dijsselbloem en AFM in derivatenkwestie

9
Joris Heijn

Joris Heijn

Het klantbelang moet tegenwoordig centraal staan bij banken. Maar wat als er twijfels rijzen over bedragen van 100.000 tot 200.000 euro die je als bank bij honderden ondernemingen in rekening hebt gebracht? Ga je daar dan naar kijken, of ga je tegen de wens van toezichthouder AFM en minister Dijsselbloem in en laat je het de ondernemers zelf uitzoeken? Dat laatste, zo blijkt uit documenten die in handen zijn van Follow the Money.

Derivaten in het MKB AFM Derivaten MKB Jeroen Dijsselbloem ...

Banken wisten dat renteswaps tijdbommen waren, maar verkochten ze toch

21
Joris Heijn

Joris Heijn

Banken hebben honderden miljoenen euro’s verdiend door mkb’ers rentederivaten te verkopen die moesten beschermen tegen een stijgende rente. Was die dreiging van een rentestijging reëel, of vermoedden de banken al lang dat de rente zou gaan dalen? Follow the Money legt de verkooppraatjes van de bankiers naast de interne rentevisies van de banken en komt tot opmerkelijke conclusies.

Derivaten in het MKB

© Rijksoverheid / CC

‘Experts beslissen over nieuwe herbeoordeling, niet banken’

16
Joris Heijn

Joris Heijn

Banken mogen volgens minister Dijsselbloem toch niet meebeslissen over het nieuwe ‘herstelkader’ dat het probleem met rentederivaten in het mkb moet oplossen. De AFM zei eerder dat het nieuwe kader moest worden ‘overeengekomen met banken’. Wel hebben de banken volgens de minister de vrijheid om weg te lopen van tafel als zij het niet eens zijn met het plan.

Derivaten in het MKB AFM Rentederivaten Jeroen Dijsselbloem

Krijgen banken vrij spel bij nieuwe herbeoordeling rentederivaten?

23
Joris Heijn

Joris Heijn

Banken hebben de eerdere herbeoordeling van rentederivaten in de soep laten lopen, maar mogen nu meebeslissen over hoe het nieuwe herbeoordelingsproces er uit komt te zien. Tegenspel van MKB-Nederland krijgen zij in ieder geval niet, en ook de AFM ziet geen rol voor zichzelf weggelegd. Hoe evenwichtig gaat die nieuwe herbeoordeling zijn?

Derivaten in het MKB AFM

© ANP Robin Utrecht

Curatoren DSB moeten derivatenprobleem mkb gaan oplossen

10
Joris Heijn

Joris Heijn

Minister Dijsselbloem heeft de curatoren van DSB aangesteld om het probleem van mkb'ers met rentederivaten op te lossen. Zij moeten 'in overleg met de banken' tot een nieuwe herbeoordeling komen.

Derivaten in het MKB AFM Derivaten MKB

© ANP Robin van Lonkhuijsen

Wiebe Draijer wil vooruit, maar worstelt met verleden

19
Joris Heijn

Joris Heijn

Rabo-topman Wiebe Draijer heeft zin in de toekomst: na de monsterfusie van vorig jaar en na een eerste winststijging in jaren, moet zijn bank het komende jaar weer 'dichterbij de klant gaan staan'. Maar alle ambities ten spijt, lijkt de bank maar niet los te komen van de vastgoed- en derivatenproblemen uit het verleden. En de klant? Draijer heeft zich er bij neergelegd dat die steeds minder vaak zijn hypotheek bij Rabo afsluit.

Coöperatie Rabobank Derivaten in het MKB Derivaten MKB Rabobank
2015

De AFM is van het padje af

Column
76
Eric Smit

Eric Smit

De financiële toezichthouder AFM en het ministerie van Financiën hebben in de kwestie rond de rentederivaten in het mkb een miskleun gescoord. Eric Smit betoogt dat dit geen incident is. Maarrr...er is hoop.

Derivaten in het MKB AFM Toezicht MKB Rentederivaten Financiële sector Jeroen Dijsselbloem Kenniscentrum Rentederivaten ...

Claimstichting opent aanval op AFM om rentederivaten

60
Joris Heijn

Joris Heijn

Als het aan Stichting Renteswapschadeclaim ligt, gaat de Autoriteit Financiële Markten nog verder door het stof over het toezicht op de verkoop van rentederivaten aan mkb'ers. De claimclub dreigt met een rechtszaak als de toezichthouder zijn milde oordeel over het 'onder water staan' van renteswaps niet herziet.

Derivaten in het MKB AFM Toezicht MKB Margin Call Rentederivaten Financiële sector stichting renteswapschadeclaim bijstortverplichting ...

Dit is wat er niet deugt aan de herbeoordelingen van mkb-derivaten

59
Joris Heijn

Joris Heijn

De AFM is vorige week door het stof gegaan voor haar gebrekkige toezicht op de herbeoordelingen van rentederivaten door banken. Maar waar ging het nu precies mis? Follow the Money graaft al jaren in dit dossier en zag enkele herbeoordelingsbrieven in. We sommen de fundamentele gebreken even voor u op.

Derivaten in het MKB AFM Toezicht Rentederivaten Financiële sector ...

ABN onthult in beursprospectus uitbreiding derivatendebacle in mkb

38
Joris Heijn

Joris Heijn

ABN Amro is bang dat de bank verder in het nauw komt door de verkoop van rentederivaten aan mkb'ers. De bank onthult in het prospectus dat er nog meer derivatendossiers herbeoordeeld moeten worden, dat er meer geld opzij is gelegd en dat het hoofdpijndossier in ergste geval 'substantiële' gevolgen kan hebben voor de reputatie en de resultaten van ABN.

Beursgang ABN Amro Derivaten in het MKB ABN AMRO Beursgang Rentederivaten Financiële sector ...

ABN vreest meer rechtszaken na nóg een boete om verkoop swaps

28
Redactie

Redactie

ABN Amro heeft van de AFM niet een, maar twee boetes gekregen voor het verkopen van rentederivaten aan het mkb. Dat heeft de bank maandag bekend gemaakt bij de derdekwartaal-cijfers. De tweede boete is mogelijk veel ingrijpender, omdat de toezichthouder oordeelt dat de bank niet voldoende eerlijk is geweest bij de verkoop van deze complexe financiële producten.

Derivaten in het MKB ABN AMRO AFM Toezicht Rentederivaten Financiële sector ...

Ook ING onder vuur door massaclaim om derivaten

56
Joris Heijn

Joris Heijn

Stichting Renteswapschadeclaim heeft een massaclaim ingediend bij ING, vanwege de verkoop van rentederivaten. Dat laat voorman Pieter Lijesen van de Stichting weten aan Follow The Money. De beursgenoteerde bank lijkt aangeschoten wild na de drie verloren rechtszaken. Volgens Lijesen sluiten nu ook ziekenhuizen en een universiteit zich aan bij de strijd tegen hun rentederivaten.

Derivaten in het MKB ING Groep N.V. Massaclaim Rechtspraak Rentederivaten Financiële sector Pieter Lijesen stichting renteswapschadeclaim ...

ABN en Rabo in het nauw na enorme zeperd van ING in derivatendossier

75
Joris Heijn

Joris Heijn

ING heeft voor de derde maal op rij een rechtszaak verloren over opslagverhogingen bij renteswaps. Dat niet alleen, het Hof haalde ook de gehele swap door de shredder, iets dat nog niet eerder gebeurde. Daarmee stapelen de voor ondernemers gunstige uitspraken zich op. Ook andere banken komen nu in de verdrukking. Verpest ING het met deze zaak ook voor ABN en Rabo?

Derivaten in het MKB ING Groep N.V. Rechtspraak Renteopslag Rentederivaten Financiële sector margin verplichting ...

Doorbraak in derivatendossier: ABN legt geld opzij voor compensatie mkb'ers

17
Joris Heijn

Joris Heijn

ABN Amro heeft een nog onbekend bedrag gereserveerd om ondernemers te compenseren voor hun rentederivaat. Een radicale omslag vergeleken met een halfjaar geleden, toen de bank nog beweerde dat zo'n voorziening niet nodig was. Moeten ook andere banken eraan geloven?

Derivaten in het MKB ABN AMRO MKB Rentederivaten Financiële sector ...

Handelaar in barkrukken deelt gevoelige tweede tik uit aan ING om opslagverhogingen renteswap

14
Joris Heijn

Joris Heijn

Voor de tweede keer in korte tijd heeft de rechter ING bevolen om een renteverhoging terug te betalen aan een ondernemer die een rentederivaat had gekocht. De opslagverhogingen horen tot de grootste pijnpunten in het rentederivatendossier. Hebben ondernemers daarmee een breekijzer gezet in een van de belangrijkste verdedigingslinie van de banken?

Derivaten in het MKB ING Groep N.V. MKB Renteopslag Rentederivaten Financiële sector bijzonder beheer ...

Zeldzame diersoort gevonden: topbankier die antwoord geeft

49
Jan-Hein Strop

Jan-Hein Strop

Topbankiers houden zich meestal stil, met uitzondering van Wilfred Nagel, chief risk officer van ING. In reacties onder artikelen van FTM verdedigt hij zijn bank met verve. En constateert verrast: 'Achter bijna elke vraag zit een bredere, diepere of andere vraag, of zelfs gewoon boosheid en frustratie over de crisis.'

Derivaten in het MKB Basel-comité Kapitaalbuffers Kapitaaleisen Financiële sector bankkapitaal Basel III ...

Particuliere renteswap-gedupeerde staat in de kou

Column
43
Gastauteur

Gastauteur

Banken zouden ook leningen met een renteswap van particuliern moeten herbeoordelen. Dat ze dat niet doen is onbegrijpelijk en formeel onjuist, meent advocaat Hester Bais.

Derivaten in het MKB AFM MKB Rentederivaten Financiële sector renteswaps ...

Belgische toezichthouder grijpt hard in om 'plofderivaten' bij mkb

13
Joris Heijn

Joris Heijn

De Belgische toezichthouder heeft 'uitzonderlijk' hard ingegrepen bij banken die de exotische plofderivaten aan mkb'ers hebben verkocht. Enkele honderden van deze complexe producten moeten de banken in het voordeel van hun klanten aanpassen. In Nederland is dat wel anders. Daar oordeelde de rechter dat er niets mis is met dit product waarbij de klant gegarandeerd in het nadeel is.

Derivaten in het MKB AFM MKB Financiële sector FSMA Bermudan swap plofderivaten ...

'Banken fluisteren mkb-voormannen angst in'

30
Joris Heijn

Joris Heijn

De relatie tussen banken en ondernemers is de laatste jaren verzuurd. Maar dat geldt niet voor de belangenbehartigers van de mkb'ers, die zitten op één lijn met de banken: een laagdrempelig klachtenloket waar hun achterban kan klagen over de bank, dat is geen goed idee.

Derivaten in het MKB Kifid MKB Hans Biesheuvel Ministerie van Financiën Rentederivaten Financiële sector ONL MKB-Nederland ...

MKB-organisaties heimelijk gekant tegen komst klachtenloket banken

13
Joris Heijn & Jan-Hein Strop

Joris Heijn & Jan-Hein Strop

MKB-organisaties zitten niet te wachten op een laagdrempelig klachtenloket waar hun achterban kan klagen over de dienstverlening van banken. MKB-Nederland en ONL voor Ondernemers zijn namelijk bang dat banken de kredietkraan dan nog verder dichtdraaien. Dat blijkt uit onderzoek van Follow The Money.

Derivaten in het MKB MKB Financiële sector

Kifid-loket voor rentederivaten zit nog verder op slot

9
Jan-Hein Strop

Jan-Hein Strop

Wie langer dan een jaar geleden schade heeft geleden door een renteswap, kan niet klagen bij het Kifid. Een nog grotere groep ondernemers dan eerder gedacht is zo uitgesloten van deze rechtsgang.

Derivaten in het MKB Kifid MKB Rentederivaten Financiële sector renteswaps ...

Wist top Rabobank wel wat rentederivaten zijn?

62
Jan-Hein Strop

Jan-Hein Strop

Van de renteswapaffaire is Rabobank nog lang niet af. Begrepen de accountmanagers wel wat ze verkochten? Wist de top welke risico's de bank hiermee liep? En mist Rabo een paar miljard krediet op de balans vanwege rentederivaten?

Derivaten in het MKB Moody's MKB Rentederivaten Financiële sector renteswap Rabobank ...