Ilona Dahl & Peter Teffer

Elektronicaconcern Philips worstelt al bijna een jaar met problemen met beademingsapparaten die miljoenen patiënten helpen slapen. Bij gebruik komen schuimdeeltjes los, die mogelijk kanker veroorzaken. Follow the Money onderzocht de rol van de Inspectie, medisch specialisten en de EU en stuitte op een muur van geheimzinnigheid. Deel 1: gebruikers moeten Philips maar vertrouwen.

Ilona Dahl

Fabrikanten van medische implantaten assisteren dagelijks bij operaties. Wat Nederlandse ziekenhuizen exact betalen voor die OK-service is onduidelijk, zelfs voor zorgverzekeraars. Het maakt medische implantaten extra duur. Over de grens zijn ze vaak goedkoper te krijgen, maar de implantaten daar aanschaffen lukt meestal niet: inkopers stuiten op handelsbarrières van de industrie. ‘We zijn machteloos.’

Ilona Dahl

Fabrikanten van medische implantaten dwingen ziekenhuizen om hun inkoopafspraken geheim te houden, op straffe van schadeclaims. Ilona Dahl is al jarenlang bezig om te achterhalen hoe duur de implantaten zijn die academische ziekenhuizen inkopen. De fabrikanten verzetten zich met hand en tand. Dahl doet verslag van ruim drie jaar strijd om meer transparantie af te dwingen. Eerder deze week zat ze bij de rechter.

Ilona Dahl

Een aantrekkelijke deal met een Chinese leverancier zet de verhoudingen in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk op scherp. De inkopers stuiten op verzet van de chirurgen, die niet met onbekende apparatuur willen werken. Intussen start monopolist Johnson & Johnson, bij wie het ziekenhuis al jarenlang inkoopt, een felle lobby om de nieuwkomer buiten de deur te houden. De verknochtheid van de chirurgen aan het merk waarmee ze zijn grootgebracht, blijkt concurrentie en innovatie in de weg te staan.

Peter Teffer

Tien jaar na een groot schandaal rondom lekkende borstimplantaten zouden deze maand eindelijk strengere EU-regels op de medische hulpmiddelensector van kracht worden. Patiënten moeten echter een jaar langer wachten op veiliger implantaten: de EU besloot het aangescherpte toezicht uit te stellen, daarbij verwijzend naar de coronacrisis. Ook in de drie jaar vóór de pandemie lukte het Europa echter niet om de klus te klaren.

Ilona Dahl

De afgelopen anderhalve week werd in de Tweede Kamer uitgebreid gesproken over medische implantaten. Op 25 november werd een rondetafelgesprek gehouden waar artsen, patiënten, advocaten en deskundigen het woord voerden; op 27 november vond een Kamerdebat plaats; en op 4 december regende het moties. Ilona Dahl maakt de balans op.

Ilona Dahl

Jaarlijks worden in Nederland met groot succes bijna 40.000 mensen gedotterd; bijna allemaal krijgen ze meteen een stent geïmplanteerd, om hun kransslagader voortaan goed open te houden en een hartinfarct te vermijden. Al ruim veertig jaar wordt daarvoor een metalen buisje gebruikt. Maar in 2012 kwam in Europa een biologisch afbreekbare stent op de markt: de Absorb, van de Amerikaanse fabrikant Abbott. Het nieuwe implantaat werd agressief gemarket en veel ziekenhuizen pasten de Absorb bij hun patiënten toe. Soms waren ze zelfs proefkonijn.

Ilona Dahl

FTM onthulde dat topartsen in academische centra vaak verborgen consultancy-contracten hebben met producenten van medische hulpmiddelen. Daarmee lieten we zien hoezeer de medische wetenschap verknoopt is met de industrie. De vermaarde hartchirurg Robert Klautz van het Leiden UMC is consultant van het Amerikaanse Medtronic. Hij ging als enige in op vragen van Follow the Money.

Ilona Dahl

Ilona Dahl deed ruim drie jaar onderzoek naar geheime contracten die artsen afsluiten met bedrijven die medische implantaten maken. Het was een zoektocht in een gesloten wereld; slechts een enkeling durfde te praten. Deze week publiceerde FTM haar eerste bevindingen. In dit stuk lees je hoe het onderzoek tot stand kwam.

Ilona Dahl

De jacht op onderzoeksgeld maakt artsen wanhopig. Sinds de overheid de geldkraan heeft dichtgedraaid, hebben ze moeite om hun wetenschappelijk onderzoek te bekostigen en zijn ze genoodzaakt hun hand op te houden bij de industrie. Die afhankelijkheid zorgt voor grote frustraties onder artsen. ‘De winst van een behandeling staat voorop, niet de genezing van een patiënt.’