Henk Willem Smits

Een groep voornamelijk jonge onderzoekers en docenten van de Faculteit der Rechten van de Universiteit van Amsterdam verlangt meer duidelijkheid over gesponsorde leerstoelen bij fiscaal recht. De groep schreef een open brief aan de decaan van de faculteit.

Frederique de Jong & Thomas Bollen

In het dossier ‘Wetenschap op bestelling’ staat een reeks artikelen over hoogleraar Henk Volberda die onderzoek deed naar het bedrijfsleven. Dat onderzoek werd betaald door de betrokken bedrijven. Volberda ontkent, maar de bewijzen zijn er. Thomas Bollen vertelt over die zaak en vraagt zich af wat dit zegt over integriteit in de wetenschap.

Thomas Bollen

Sturende onderzoeksmethodologie, verzwegen relaties met Shell, en overboekingen naar privérekeningen – maar nog steeds hoogleraar. FTM verschaft een unieke inkijk in het integriteitsonderzoek naar de onderzoekspraktijken van hoogleraar Strategie en Innovatie Henk Volberda. Belastende feiten verdwenen gedurende het proces van tafel, waardoor Volberda bleef gevrijwaard van sancties en zijn leerstoel zonder problemen verplaatst kon worden van de Erasmus Universiteit Rotterdam naar de Universiteit van Amsterdam.

Thomas Bollen

Het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit (LOWI) oordeelt dat hoogleraar Henk Volberda ‘verwijtbaar onzorgvuldig’ heeft gehandeld bij zijn onderzoek naar het het Nederlandse ‘vestigingsklimaat’. Volberda en zijn collega’s aan de Erasmus Universiteit Rotterdam lieten na om de externe financiers Shell, Unilever, AkzoNobel, DSM en Philips te vermelden. Het onderzoek werd veelvuldig gebruikt als ‘wetenschappelijke bewijs’ in de lobby voor belastingverlagingen voor het bedrijfsleven.

Ties Joosten

Distributiecentra slokken miljoenen vierkante meters van het landschap op. Dat is goed voor de economie en de werkgelegenheid, beweren bedrijven en politici. Maar wie de rapporten waar zij mee zwaaien goed leest, ziet dat deze beloftes berusten op drijfzand.

Vincent Harmsen

Voor de chemische industrie is wetenschappelijk onderzoek in twijfel trekken de beste manier om te voorkomen dat een schadelijk product wordt gereguleerd, stelt hoogleraar David Michaels. Hij stond zeven jaar aan het hoofd van een agentschap in de VS dat verantwoordelijk is voor veiligheid op de werkvloer, en schreef twee boeken over de strategie die bedrijven gebruiken om onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in diskrediet te brengen. ‘Twijfel zaaien is veel makkelijker, en in de praktijk veel effectiever, dan het beleid zelf bekritiseren.’

Mira Sys & Ties Keyzer

Via de New Energy Coalition in Groningen financieren overheid en bedrijfsleven onderzoek naar duurzame energie. Uit onderzoek van De Onderzoeksredactie en Follow the Money blijkt echter dat vooral grote gasbedrijven de onderzoeksagenda bepalen.

Thomas Bollen

De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft Henk Volberda benoemd tot hoogleraar Strategic Management & Innovation. Dat is opmerkelijk: de wetenschappelijk integriteit van Volberda staat ter discussie. Er loopt een integriteitsonderzoek naar zijn handelen bij zijn oud-werkgever, de Erasmus Universiteit (EUR).

Thomas Bollen

De Erasmus Universiteit bagatelliseert de integriteitsrisico's binnen haar business faculteit. In haar pogingen gezichtsverlies te voorkomen, beschadigt ze het vertrouwen in de wetenschap alleen maar meer.

Thomas Bollen

Onderzoek naar onafhankelijkheid en integriteit binnen de Rotterdam School of Management (RSM) legt risico's voor de wetenschappelijke integriteit bloot en wijst op een gebrek aan vrijheid om die te bespreken. Het bestuur van de Erasmus Universiteit benadrukt echter ‘verheugd’ te zijn ‘dat er geen directe invloed is van het bedrijfsleven op het onderwijs of wetenschappelijke onderzoeken van de RSM.'

Olivier van Beemen

Op kosten van de brouwindustrie doen – soms gerenommeerde – wetenschappers onderzoek naar de positieve gevolgen van bier op gezondheid. Waarom doen ze dit en hoe betrouwbaar zijn ze? We gingen op de koffie bij het Kennisinstituut Bier in Wageningen en bezochten het European Beer and Health Symposium in Brussel.

Thomas Bollen

Shell en de Rotterdam School of Management hebben een samenwerkingsovereenkomst die het olie- en gasbedrijf de mogelijkheid geeft om het curriculum van studenten te beïnvloeden. Is het onderwijs nog wel onafhankelijk? En staat zulke samenwerking met een oliebedrijf de aandacht voor duurzaamheid niet in de weg? FTM sprak met enkele studenten.

Bart Crezee & Thomas Bollen

De Rotterdam School of Management, een van de grootste faculteiten van de Erasmus Universiteit, haalt fors uit naar de onderzoekers van denktank Changerism. Hun onderzoeksrapport toont aan hoe Shell contractueel de mogelijkheid heeft om invloed uit te oefenen op ‘de opzet van het curriculum en het profiel van studenten.’ De faculteit doet dit af als slechts een ‘ongelukkige formulering’, maar aanvullende feiten schetsen een ander beeld: ook ING blijkt het curriculum mee te mogen bepalen.

Thomas Bollen

Shell heeft meer dan 300 duizend euro betaald aan de Rotterdam School of Management voor een onderzoek naar het vestigingsklimaat voor multinational-hoofdkantoren in Nederland. De betrokkenheid van Shell als opdrachtgever is echter nooit publiek gemaakt. Het onderzoeksrapport werd later gebruikt in het lobbyprocess voor de invoering van een belastingregeling waar vooral multinationals van profiteren.

Stijn van Gils

Het is voor de wetenschap niet constructief om de samenleving een gebrek aan vertrouwen te verwijten, zegt promovendus Stijn van Gils in een reactie op een artikel van twee KNAW-geleerden. 'Laat de wetenschap eerst eens wat kritischer naar zichzelf kijken.'

Stijn van Gils

In zijn afscheidsrede betreurt hoogleraar Toon van Hooijdonk de afgenomen melkconsumptie in westerse landen. Melk levert namelijk belangrijke voedingsstoffen, betoogt hij. Dat Van Hooijdonk’s hoogleraarschap betaald wordt door de zuivelindustrie, blijft in het nieuwsbericht van Wageningen University onvermeld.

Fleur Launspach & Ruben Munsterman

Bijna zestig procent van de hoogleraren op Wageningen University zegt dat het binnenhalen van financiering doorslaggevend is bij het bepalen van hun onderzoeksonderwerpen.