Dossier

Zoutwinning in Nederland

Provincies, waterschappen en burgers draaien op voor de schade, winsten naar het buitenland

Zout wordt in Nederland gewonnen in Twente, diverse plaatsen in Groningen, bij Harlingen in Friesland, zowel onder de zeebodem als op land.

Het meeste zout is gewoon keukenzout, maar op de grens van Groningen en Drenthe wordt door het bedrijf Nedmag magnesiumzout gewonnen. Dat heeft andere toepassingen en wordt als een 'speciaal zout' gezien. Het wordt gebruikt voor onder meer de productie van vuurvast materiaal, kunstmest en cosmetica (badzouten).

Alle zoutbedrijven in Nederland zijn in buitenlandse handen. Alleen Nedmag is voor de helft eigendom van de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM). De zoutwinning is omstreden: ze veroorzaakt bodemdaling en milieuschade. Daar staat tegenover dat ze zorgt voor banen in regio's waar weinig andere werkgelegenheid is. 

In onze Noordoostpitch – waarbij FTM lezers en het publiek van Omroep Fryslân, RTV Noord, RTV Drenthe en RTV Oost zelf onderzoeksvoorstellen konden indienen en op hun favoriete voorstel stemmen – kreeg het voorstel om de belangenverstrengeling rond de zoutwinning in Groningen de meeste stemmen. We hebben dit onderzoeksvoorstel uitgebreid naar zoutwinning in geheel Noord-Oost Nederland. 

Schrijf mee
artikelen
12
2021

Podcast | Ook schade zoutwinning wordt ontkend (maar wel betaald)

Podcast
1
Frederique de Jong & Birte Schohaus

Frederique de Jong & Birte Schohaus

Birte Schohaus doet sinds twee jaar onderzoek naar zoutwinning in Nederland: een activiteit waar maar weinig mensen vanaf weten, maar die wel voor schade zorgt. De rekening komt opmerkelijk genoeg niet terecht bij de bedrijven die het zout uit de bodem halen.

Zoutwinning in Nederland Frederique vraagt door Groningen Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Zoutwinning Nedmag Veendam zoutcavernes ...

NAM draait op voor schaderekening die zoutwinner niet wil betalen

6
Birte Schohaus & Martijn Folkers

Birte Schohaus & Martijn Folkers

Door zoutwinning daalt de bodem rondom Veendam en breken de huizen. De veroorzaker van de bodemdaling, zoutbedrijf Nedmag, betaalt geen schadevergoeding. Bewoners doen daarom nu een beroep op de pot voor aardbevingsschade. Uiteindelijk betaalt de NAM zo de rekening van Nedmag. Hoe lang nog?

Zoutwinning in Nederland NAM Zoutwinning bodemdaling Nedmag ministerie van EZK ...

Ondanks risico’s mag omstreden zoutwinner van ministerie tot 2045 doorgaan

13
Birte Schohaus & Martijn Folkers

Birte Schohaus & Martijn Folkers

Scheuren in de ondergrond, weglekkende diesel en een bodem die langzaam wegzakt – de risico’s van zoutwinning in Groningen zijn niet alleen groter dan gedacht, ze zijn ook al meer dan twintig jaar bekend. Zelfs na een grote lekkage krijgt zoutbedrijf Nedmag opnieuw een vergunning om door te gaan met winnen. Risico’s en onzekerheden worden door ministerie van EZK terzijde geschoven.

Zoutwinning in Nederland Groningen Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Zoutwinning Nedmag ...
2020

Bodemdaling gevaarlijk? In Groningen mag de zoutwinning gewoon doorgaan

3
Birte Schohaus
Borgercompagnie

Birte Schohaus

Terwijl in Groningen de gaswinning wordt afgebouwd, ziet het ernaar uit dat de winning van zout er op volle kracht mag doorgaan. Minister Eric Wiebes vindt de economische voordelen belangrijker dan de risico’s en kosten van verdere bodemdaling door zoutwinning.

Zoutwinning in Nederland Eric Wiebes Zoutwinning bodemdaling Noordoostpitch Borgercompagnie Jakoba Gräper Nedmag Veendam Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij ...
2019

Zout is werk en banen gaan in Groningen voor alles

2
Birte Schohaus
Groningen

Birte Schohaus

Zoutwinning en de overheid zijn in Groningen innig met elkaar verstrengeld. Ondanks bezorgdheid over de schade die het kan veroorzaken, is er de overheid veel aan gelegen de zoutwinner overeind te houden. Zout uit de Groningse grond levert banen op, is de redenering. Maar hoeveel werk kan de schade wegstrepen?

Zoutwinning in Nederland Groningen Zoutwinning Noordoostpitch Nedmag Veendam SodM Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij ...

Zoutwinning: de winst vloeit naar het buitenland, maar de provincies blijven met de brokken zitten

27
Arne van der Wal & Goos de Boer

Arne van der Wal & Goos de Boer

Nederland is in Europa de op een na grootste producent van zout. De zoutwinning heeft lange tijd in de schaduw gestaan van de gaswinning. Net als bij het gas, zijn de schadelijke gevolgen lang gebagatelliseerd. Daar komt langzaam verandering in. Maar een ‘afbouwplan’ ontbreekt nog.

Zoutwinning in Nederland Groningen Zoutwinning Harlingen Noordoostpitch Nedmag nouryon Akzo Nobel ...

Met de noodvoorraad diesel in Twentse zoutholtes kán het niet misgaan

25
Mira Sys
Twente

Mira Sys

In twee Twentse zoutholtes ligt 250 miljoen liter diesel opgeslagen. Deze strategische voorraad is aangelegd voor noodgevallen, waarbij Nederland afgesloten raakt van olie. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is betrokken als belanghebbende en vergunningverlener. Ook valt Staatstoezicht op de Mijnen als toezichthouder staatsrechtelijk onder EZK. Hoe onafhankelijk is dan de vergunningprocedure?

Zoutwinning in Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Zoutwinning Noordoostpitch nouryon Twente SodM Akzo Nobel ...

Tientallen zoutgaten met kans op kraters in Twente: ze vullen duurt meer dan honderd jaar

19
Mira Sys
Hengelo

Mira Sys

In de honderd jaar dat Nouryon en voorgangers in Twente zout uit de bodem halen, is er een gatenkaas van jewelste ontstaan. Tientallen zoutcavernes zijn mogelijk zo instabiel dat ze kunnen instorten. Hoewel Nouryon onder verscherpt toezicht staat, vult het deze cavernes tergend langzaam.

Zoutwinning in Nederland Hengelo Zoutwinning Noordoostpitch nouryon sinkholes Akzo Nobel ...

Wat maakt het Gronings zout zo ‘uniek’ dat we milieuschade en verzakte huizen op de koop op toe nemen?

11
Birte Schohaus
Veendam

Birte Schohaus

Wereldwijd geniet het Groningse magnesiumzout een ijzersterke reputatie: het is een van de zuiverste in zijn soort. Zonde om dat als strooizout op straat te knikkeren, of als grondstof voor de chemische industrie te gebruiken. Met name in de wellness-hoek gaan stemmen op winning van dit zout te beperken en het alleen voor cosmetische producten te gebruiken. Deze wellness-weg is voor Nedmag de route naar een duurzamer imago.

Zoutwinning in Nederland Zoutwinning Noordoostpitch Nedmag Veendam magnesiumzout Tripscompagnie kisuma zechsal ...

Deze vrouw vecht al decennia tegen de winning van zout

12
Birte Schohaus
Veendam

Birte Schohaus

Jakoba Gräper-Niemeijer won de pitch die FTM samen met regionale omroepen van Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel organiseerde. Zij vroeg ons te onderzoeken welke belangen er gemoeid zijn met de winning van zout aan de Gronings-Drentse grens. Wie is deze vrouw? En waarom smaakt het Groningse zout zo bitter?

Zoutwinning in Nederland Zoutwinning Noordoostpitch Jakoba Gräper Nedmag NOM Veendam ...

Podcast | Zout laat Friesland zakken

Podcast
0
Frederique de Jong & Mira Sys
Friesland

Frederique de Jong & Mira Sys

Zoutwinning in Nederland Frederique vraagt door Friesland FTM Lokaal Zoutwinning bodemdaling Frisia Harlingen Akzo Nobel ...

Zout laat Friesland zakken

23
Mira Sys
Friesland

Mira Sys

Na de sneeuwval eerder deze week wordt weer druk met zout gestrooid op de wegen. Dat zout wordt deels uit de diepe bodem van Friesland gehaald. Met vergaande gevolgen: de bodem zakt. Omwonenden zijn ongerust, want voorspellingen over de effecten van mijnbouw waren al vaker verkeerd. Follow the Money zocht de Friese zoutwinning tot op de bodem uit.

Zoutwinning in Nederland Friesland Zoutwinning bodemdaling Frisia Harlingen Akzo Nobel ...