Dossier

Zoutwinning in Nederland

Provincies, waterschappen en burgers draaien op voor de schade, winsten naar het buitenland

Nederland is in Europa na Duitsland de tweede producent van zout. Dat wordt gedolven in Twente, diverse plaatsen in Groningen en bij Harlingen in Friesland. Zout heeft als delfstof altijd in de schaduw van de gaswinning gestaan. Maar ook deze vorm van mijnbouw veroorzaakt schade, onder meer in de vorm van bodemdaling.

Het meeste zout is gewoon keukenzout, maar op de grens van Groningen en Drenthe wordt door het bedrijf Nedmag magnesium zout gewonnen. Dat heeft andere toepassingen en wordt als een 'speciaal zout' gezien.

Alle zoutbedrijven in Nederland zijn in buitenlandse handen. Alleen Nedmag is voor de helft eigendom van de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM). De zoutwinning is omstreden: ze veroorzaakt bodemdaling en milieuschade. Daar staat tegenover dat ze zorgt voor banen in regio's waar weinig andere werkgelegenheid is.

In onze Noordoostpitch – waarbij FTM lezers en het publiek van Omroep Fryslân, RTV Noord, RTV Drenthe en RTV Oost zelf onderzoeksvoorstellen konden indienen en op hun favoriete voorstel stemmen – kreeg het voorstel om de belangenverstrengeling rond de zoutwinning in Groningen de meeste stemmen van het publiek. We hebben dit onderzoeksvoorstel uitgebreid naar zoutwinning in heel Noord-Oost Nederland.

Lees meer

Volg dit dossier en blijf op de hoogte via e-mail

Schrijf mee

Artikelen
9

2020

De Nedmag fabriek bij Veendam
© Siebe Swart luchtfotografie/via ANP

19 juni 6:00 ·

6 MIN.

Bodemdaling gevaarlijk? In Groningen mag de zoutwinning gewoon doorgaan

Birte Schohaus

Borgercompagnie

Birte Schohaus

Terwijl in Groningen de gaswinning wordt afgebouwd, ziet het ernaar uit dat de winning van zout er op volle kracht mag doorgaan. Minister Eric Wiebes vindt de economische voordelen belangrijker dan de risico’s en kosten van verdere bodemdaling door zoutwinning.

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Eric Wiebes Zoutwinning bodemdaling Noordoostpitch Borgercompagnie Jakoba Gräper Nedmag Veendam Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij ...

2019

Zoutbron van Nedmag in Veendam.
© Nedmag

17 oktober 2019 6:00 ·

16 MIN.

Zout is werk en banen gaan in Groningen voor alles

Birte Schohaus

Groningen

Birte Schohaus

Zoutwinning en de overheid zijn in Groningen innig met elkaar verstrengeld. Ondanks bezorgdheid over de schade die het kan veroorzaken, is er de overheid veel aan gelegen de zoutwinner overeind te houden. Zout uit de Groningse grond levert banen op, is de redenering. Maar hoeveel werk kan de schade wegstrepen?

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Groningen Zoutwinning Noordoostpitch Nedmag Veendam SodM Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij ...

14 oktober 2019 6:00 ·

9 MIN.

Zoutwinning: de winst vloeit naar het buitenland, maar de provincies blijven met de brokken zitten

Arne van der Wal & Goos de Boer

Nederland is in Europa de op een na grootste producent van zout. De zoutwinning heeft lange tijd in de schaduw gestaan van de gaswinning. Net als bij het gas, zijn de schadelijke gevolgen lang gebagatelliseerd. Daar komt langzaam verandering in. Maar een ‘afbouwplan’ ontbreekt nog.

Zoutwinning in Nederland Akzonobel Groningen Zoutwinning Harlingen Noordoostpitch Nedmag nouryon ...

De Duitse boer Gerhard Eilerman uit Wrelte laat tijdens de oliecrisis van 1977 zijn Volkswagen-busje trekken door een paard.
© ANP

9 augustus 2019 6:00 ·

9 MIN.

Met de noodvoorraad diesel in Twentse zoutholtes kán het niet misgaan

Mira Sys

Twente

Mira Sys

In twee Twentse zoutholtes ligt 250 miljoen liter diesel opgeslagen. Deze strategische voorraad is aangelegd voor noodgevallen, waarbij Nederland afgesloten raakt van olie. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is betrokken als belanghebbende en vergunningverlener. Ook valt Staatstoezicht op de Mijnen als toezichthouder staatsrechtelijk onder EZK. Hoe onafhankelijk is dan de vergunningprocedure?

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Akzonobel Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Zoutwinning Noordoostpitch nouryon Twente SodM ...

3 augustus 2019 6:00 ·

7 MIN.

Tientallen zoutgaten met kans op kraters in Twente: ze vullen duurt meer dan honderd jaar

Mira Sys

Hengelo

Mira Sys

In de honderd jaar dat Nouryon en voorgangers in Twente zout uit de bodem halen, is er een gatenkaas van jewelste ontstaan. Tientallen zoutcavernes zijn mogelijk zo instabiel dat ze kunnen instorten. Hoewel Nouryon onder verscherpt toezicht staat, vult het deze cavernes tergend langzaam.

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Akzonobel Hengelo Zoutwinning Noordoostpitch nouryon sinkholes ...

Productielocatie Nedmag aan de Billitonweg, Veendam.
© Nedmag

23 juli 2019 6:00 ·

10 MIN.

Wat maakt het Gronings zout zo ‘uniek’ dat we milieuschade en verzakte huizen op de koop op toe nemen?

Birte Schohaus

Veendam

Birte Schohaus

Wereldwijd geniet het Groningse magnesiumzout een ijzersterke reputatie: het is een van de zuiverste in zijn soort. Zonde om dat als strooizout op straat te knikkeren, of als grondstof voor de chemische industrie te gebruiken. Met name in de wellness-hoek gaan stemmen op winning van dit zout te beperken en het alleen voor cosmetische producten te gebruiken. Deze wellness-weg is voor Nedmag de route naar een duurzamer imago.

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Zoutwinning Noordoostpitch Nedmag Veendam magnesiumzout Tripscompagnie kisuma zechsal ...

3 juni 2019 6:00 ·

9 MIN.

Deze vrouw vecht al decennia tegen de winning van zout

Birte Schohaus

Veendam

Birte Schohaus

Jakoba Gräper-Niemeijer won de pitch die FTM samen met regionale omroepen van Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel organiseerde. Zij vroeg ons te onderzoeken welke belangen er gemoeid zijn met de winning van zout aan de Gronings-Drentse grens. Wie is deze vrouw? En waarom smaakt het Groningse zout zo bitter?

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Zoutwinning Noordoostpitch Jakoba Gräper Nedmag NOM Veendam ...

14 februari 2019 6:00

Podcast | Zout laat Friesland zakken

Podcast

Frederique de Jong & Mira Sys

Friesland

Frederique de Jong & Mira Sys

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Akzonobel Friesland FTM Lokaal Zoutwinning bodemdaling Frisia Harlingen ...

Zout dat gewonnen is in het Friese Barradeel komt via buizen aan in een opslagloods van Frisia Zout in Harlingen. Deze loods vol strooizout ligt normaliter tot de nok toe vol.
© ANP Koen Suyk

24 januari 2019 6:00 ·

11 MIN.

Zout laat Friesland zakken

Mira Sys

Friesland

Mira Sys

Na de sneeuwval eerder deze week wordt weer druk met zout gestrooid op de wegen. Dat zout wordt deels uit de diepe bodem van Friesland gehaald. Met vergaande gevolgen: de bodem zakt. Omwonenden zijn ongerust, want voorspellingen over de effecten van mijnbouw waren al vaker verkeerd. Follow the Money zocht de Friese zoutwinning tot op de bodem uit.

FTM Lokaal Zoutwinning in Nederland Akzonobel Friesland Zoutwinning bodemdaling Frisia Harlingen ...