Casper Rouffaer

Nederland pleegt inbreuk op Europees recht door buitenlandse pensioenuitvoerders van de markt te weren en miljoenen mensen te verplichten een oudedagsvoorziening op te bouwen bij Nederlandse pensioenfondsen. Dat vindt hoogleraar Europees pensioenrecht Hans van Meerten. Hij waarschuwt al jaren voor Europese onhoudbaarheid van het Nederlandse pensioenstelsel, maar loopt daarbij tegen een muur aan. ‘Mijn hoop is gevestigd op het Europese Hof’.

Peter Hendriks

De woonprotesten van afgelopen weekend maakten weer eens duidelijk dat er veel mis is met de woningmarkt. Een van de problemen is dat woningen steeds meer een beleggingscategorie zijn geworden. Beleggers willen zo veel mogelijk geld verdienen met woningen en zijn niet bezig met de maatschappelijke gevolgen van hun beleid. De woningmarkt is gefinancialiseerd. Sociaal geograaf Manuel Aalbers legt uit wat de gevolgen daarvan zijn.

Mira Sys

PFAS, een reeks van duizenden chemicaliën, zijn overal ter wereld een reden tot zorg, want hormoonverstorend, milieuvervuilend en onverwoestbaar. Na een recent schandaal rond de Antwerpse 3M-fabriek, die veel PFAS-vervuiling veroorzaakte, ziet toxicoloog Jacob de Boer ook de volgende giftigestoffencrisis al aan de horizon.

Jolien de Vries

Stijgende zorgkosten, personeelstekorten en cowboys die zichzelf verrijken met exorbitante winstuitkeringen: problemen in de zorg krijgen volop aandacht. Kritiek op de marktwerking zwelt aan. Tijd om over een nieuw stelsel na te denken? Absoluut niet, vindt Marco Varkevisser, hoogleraar Marktordening in de Gezondheidszorg.

Wim van de Pol

De moordaanslag op Peter R. de Vries en de bedreiging van televisieprogramma RTL Boulevard maken volgens Hans Boutellier eens te meer duidelijk dat een volksbreed gedragen maatschappelijk debat over de georganiseerde drugshandel in Nederland hard nodig is. ‘En dan bedoel ik dus niet drie Kamerleden die er in een commissievergadering wat van vinden, ook bijvoorbeeld organisatoren van dancefestivals moeten van zich laten horen.’

Birte Schohaus

De gaswinning in Groningen zorgt niet alleen voor schade aan huizen, maar heeft ook grote maatschappelijke impact. Mensen worden er zelfs ziek van. Hoogleraar sociale psychologie Tom Postmes ziet dat Groningers zich niet veilig voelen. ‘Niet uit angst dat hun huis instort, maar omdat hun toekomst totaal onzeker is.’

Sebastiaan Brommersma

Digitalisering van de overheid zet de verhoudingen in de rechtsstaat onder druk. Door complexe technologie en scheefgroei in de distributie van digitale middelen kunnen de rechter en het parlement de uitvoerende macht steeds slechter controleren. Het delicate evenwicht van de trias politica raakt zo verder verstoord, waarschuwt Reijer Passchier van de Universiteit Leiden.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Fabio De Masi is vice-fractievoorzitter van Die Linke in de Duitse Bondsdag. Hij zet zich al jaren in om witteboordencriminaliteit, belastingontduiking en -ontwijking te bestrijden. Pas sinds kort realiseert hij zich dat een Nederlandse bank een grote rol speelde in het CumEx-schandaal in zijn land. ‘De belastingdiefstal van vele miljarden euro's door CumEx-transacties had kunnen worden voorkomen.’

Sebastiaan Brommersma

De Russische annexatie van de Krim in 2014 is een omslagpunt in de manier waarop conflicten worden uitgevochten. In plaats van bommen en granaten gebruikten de Russen desinformatie en misleiding om hun militaire doelen te bereiken. En met succes. Sindsdien nam de inzet van deze conflictstechnieken een vlucht in het militaire en publieke domein. Dat plaatst het Westen volgens Kolonel Han Bouwmeester voor een ethisch vraagstuk: ‘We moeten harde keuzes maken.’

Siem Eikelenboom

China wordt de grootste wereldmacht. Verzet daartegen is zinloos, ook omdat Nederland al op alle mogelijke manieren met China is verbonden. Frans-Paul van der Putten van Instituut Clingendael pleit voor nuance in de soms ideologisch gekleurde discussie. ‘Wij hebben zo’n lange historische band met de Verenigde Staten, dat het voor ons moeilijk is om de opkomst van China objectief te bekijken.’

Rosanne Kropman & Margot Smolenaars

Anderhalf jaar geleden kwam de commissie-De Winter, die geweld binnen de jeugdzorg onderzocht, met haar onderzoeksrapport. De conclusies waren vernietigend; geweld kwam op grote schaal voor. Maar beleid om zulk geweld te voorkomen, blijft tot nu toe uit, en niemand neemt daar verantwoordelijkheid voor. ‘Iedereen wijst naar elkaar.’

Ben Vollaard

Een groot bedrijf met een ‘groene’ reputatie nam een beslissing met verschrikkelijke gevolgen: chemieconcern DuPont maakte duizenden mensen ernstig ziek door de schadelijke stof PFOA in het milieu te dumpen. Een vergissing? De Amerikaanse econoom en bestsellerauteur Luigi Zingales dook in de zaak. In zijn studie over de vraag of vervuiling aandeelhouderswaarde maximaliseert laat hij zien dat DuPont een bewuste keuze maakte.

Dennis Mijnheer

De Rekenkamer oordeelt hard over de coronasteun via garanties en leningen waarmee al ruim 62 miljard euro is gemoeid. Snelheid is goed, zeker in een crisis, maar dat ontslaat ministers niet van de plicht om het parlement vooraf tijdig en volledig te informeren, zegt Ewout Irrgang van de Rekenkamer in een interview met Follow the Money. ‘Zo werkt democratie, je kunt niet achteraf een briefje sturen.’

Thomas Bollen

De overheid geeft bedrijven miljarden om werkgelegenheid te behouden. Wetenschapper Pavlina Tcherneva zet vraagtekens bij de effectiviteit van die aanpak: ‘Voor een onderneming die winst nastreeft is arbeid een kostenpost. Die wil je minimaliseren, niet maximaliseren.’ Haar alternatief: een baangarantie voor iedereen die wil werken.

Vincent Harmsen

Voor de chemische industrie is wetenschappelijk onderzoek in twijfel trekken de beste manier om te voorkomen dat een schadelijk product wordt gereguleerd, stelt hoogleraar David Michaels. Hij stond zeven jaar aan het hoofd van een agentschap in de VS dat verantwoordelijk is voor veiligheid op de werkvloer, en schreef twee boeken over de strategie die bedrijven gebruiken om onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in diskrediet te brengen. ‘Twijfel zaaien is veel makkelijker, en in de praktijk veel effectiever, dan het beleid zelf bekritiseren.’

Dennis Mijnheer

Shortseller Carson Block onderzoekt beursgenoteerde bedrijven die zich bedienen van een creatieve boekhouding. Zijn verdienmodel: eerst de fraudeur ontmaskeren, en dan cashen op de ingestorte beurskoers. Op die manier liet Block de afgelopen jaren al voor miljarden dollars aan beurswaarde verdampen. Door de coronacrisis gaat hij nu drukke tijden tegemoet.