Eric Smit & Siem Eikelenboom

‘We zijn transparant en werken volledig en constructief mee met de Duitse autoriteiten.’ Dit is het vaste mantra van ABN Amro op vragen over haar vermeende betrokkenheid bij frauduleuze CumEx-transacties. Maar klopt dit?

Eric Smit & Siem Eikelenboom

De belastingdiensten van meerdere landen zitten achter Frank Vogel aan, de Nederlandse koning van de CumEx-handel. In België en Denemarken liggen miljoenenclaims op hem te wachten. In Duitsland is hij verdachte in minimaal één strafrechtelijk onderzoek. Een reconstructie van de tumultueuze loopbaan van een berucht dividendstripper.

Dennis Mijnheer

Shortseller Carson Block onderzoekt beursgenoteerde bedrijven die zich bedienen van een creatieve boekhouding. Zijn verdienmodel: eerst de fraudeur ontmaskeren, en dan cashen op de ingestorte beurskoers. Op die manier liet Block de afgelopen jaren al voor miljarden dollars aan beurswaarde verdampen. Door de coronacrisis gaat hij nu drukke tijden tegemoet.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

In 2010 hing ABN Amro strafrechtelijke vervolging door het Italiaanse Openbaar Ministerie boven het hoofd. Een onderdeel van rechtsvoorganger Fortis had tussen 2004 en 2008 de Italiaanse fiscus voor enorme bedragen benadeeld. Uiteindelijk werd de affaire voor een onbekend miljoenenbedrag heimelijk geschikt. Dat blijkt uit documenten die door het ministerie van Financiën zijn vrijgegeven na een beroep op de Wet openbaarheid bestuur.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

In Duitsland beginnen het Openbaar Ministerie en de pers doordrongen te raken van de essentiële rol die Belgisch-Nederlandse bank Fortis ooit speelde bij het bedenken en opzetten van de frauduleuze CumEx-handel. Rechtsopvolger ABN Amro – voor 56 procent staatsbezit – krijgt het er steeds moeilijker mee.

Frederique de Jong & Thomas Bollen

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Een uitspraak van een Duitse rechter in het CumEx-schandaal eerder deze week is een keerpunt: celstraffen en mega-boetes komen in zicht voor bankiers en handelaren. Een topadvocaat werd al gearresteerd. In een geheim rapport van zijn hand leiden de sporen naar de Amsterdamse Zuidas.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Sinds september loopt in de rechtbank in Bonn het eerste grote strafproces tegen een aantal CumEx-fraudeurs, een zaak die internationaal grote aandacht trekt. FTM woonde een belangrijke zitting bij: het verhoor van kroongetuige Benjamin Frey. Een verslag.

Kevyn Levie

De Markthal in Rotterdam móest er komen, ondanks de risico’s. Voor ieder Rotterdams huishouden zit er 200 euro publiek geld in het gebouw, maar vijf jaar na de opening loopt lang niet alles op rolletjes. Ondernemers van het eerste uur vertrekken teleurgesteld en de bouwers willen niet meer over hun paradepaardje praten. De pr-machine verkoopt een succesverhaal: de Markthal is een icoon dat Rotterdam internationaal op de kaart heeft gezet. Follow the Money maakt de balans op.

Thomas Bollen

De Nederlandse grootbanken hadden zichzelf in een houdgreep gemanoeuvreerd. Ze hadden ondernemers en semipublieke instellingen verkeerd geïnformeerd over de financiële producten die ze hen hadden verkocht, een schending van hun zorgplicht. Dat toegeven zou ze honderden miljoenen of zelfs miljarden aan schadeclaims opleveren. Ontkennen was echter geen optie: daarmee zouden ze automatisch een andere wet overtreden, die saldibewaking voorschrijft. Maar er kwam hulp uit onverwachte hoek: in plaats van de banken op de vingers te tikken, verklaarde financieel toezichthouder AFM die laatste wet niet van toepassing. Advocaten en financieel adviseurs hekelen de dubieuze verklaring van de toezichthouder: ‘De AFM is medeplichtig aan fraude.’

Thomas Bollen

Fraude met bijstand pakken we aan, maar fraude door bankiers blijft op een boete na onbestraft. Banken misbruiken hun publieke functie voor eigen gewin en wuiven te pas en te onpas met het argument ‘financiële stabiliteit’. De Tweede Kamercommissie Financiën onderzoekt hoe dit anders kan. Thomas Bollen deelt tijdens een hoorzitting vandaag zijn analyse: experimenten met publiek digitaal geld en een depositobank zijn een no-brainer.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

180 rechercheurs van de Duitse fiscale opsporingsdienst, politiemensen en officieren van Justitie deden vorige week invallen in verband met het enorme CumEx-fraudeschandaal. Ook bij het kantoor van ABN Amro in Frankfurt kwamen de opsporingsdiensten op bezoek. Of was het toch een inval?

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Eind 2005 was de FIOD, de fiscale opsporingsdienst, al terdege op de hoogte dat een divisie van Fortis zich bezighield met dividendstrippen. Deze handel in aandelen met dividend heeft de belastingdiensten in een reeks landen ernstig gedupeerd; de schade beloopt miljarden euro. De FIOD deelde deze informatie echter niet met zusterdiensten in het buitenland, die daardoor onwetend bleven van het feit dat ook hun systemen gevoelig waren voor deze fraude. Pas in 2013 brak het CumEx-schandaal in Duitsland uit.

Thomas Bollen

De ING voerde in 2016 ingrijpende correcties door: de bankbalans bleek in de voorgaande jaren 20 procent groter te zijn dan de jaarverslagen hadden vermeld. Je zou verwachten dat de AFM, die toeziet op de financiële verslaggeving van beursgenoteerde bedrijven, de onderliggende boekhouding van de ING daarna grondig heeft gecontroleerd. De hogere balanstotalen zouden bovendien een hogere bankenbelasting rechtvaardigen. Van controle door de toezichthouder was echter geen sprake: de AFM zag geen enkel onderliggend stuk in, en vertrouwde blind op het oordeel van accountants EY en KPMG. De ING lijkt zo aan een naheffing te ontsnappen. Lees hier hoe de ING dat kunstje flikte en waarom het zomaar opnieuw zou kunnen gebeuren.

Hans Schnitzler

Waarom lijkt het Nederlandse topmannen- en vrouwen zo vaak aan een moreel kompas te ontbreken? Docent-promovendus aan de Vrije Universiteit Jelle van Baardewijk schreef er een proefschrift over. Daar komt een duidelijke trend uit naar voren: het begint in de schoolbanken.

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Bij weinig banken werd de frauduleuze CumEx-handel zo fanatiek bedreven als bij de staatsbank ABN Amro. Het ministerie van Financiën had daar sinds 2006 gedetailleerde kennis over. Maar ook nadat het ministerie in 2008 eigenaar werd van ABN Amro, bleef de bank willens en wetens betrokken bij transacties waarmee belastingdiensten ernstig werden benadeeld. Het ministerie heeft de kennis van de fraude niet met de minister gedeeld en liet de CumEx-handel ongemoeid.