Sebastiaan Brommersma

De Belastingdienst zette honderdduizenden Nederlanders zonder hun medeweten op een zwarte lijst. Wie erop stond, werd als fraudeur gezien – met grote financiële gevolgen. Maar wil je weten of je op de lijst staat en waarom, dan kom je bedrogen uit. De Belastingdienst doet er alles aan om inzage in zijn zwarte lijsten te voorkomen. Daarmee handelt de dienst volgens experts onrechtmatig.

Gastauteur

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State publiceerde onlangs de resultaten van tien maanden reflecteren op haar eigen handelen in de toeslagenaffaire. Er klinkt een mea culpa, maar ernstige fouten blijven onbenoemd. Verrassend is dat niet, schrijft jurist Jacob van de Beeten. ‘Het voortbestaan van de hoogste rechter staat op het spel.’

Eric Smit & Siem Eikelenboom

Voor het eerst is een raming gemaakt van de schade die bankiers, beleggers en tussenhandelaren de Nederlandse schatkist hebben toegebracht. Terwijl de Belastingdienst uitgaat van ‘enkele honderden miljoenen’, laat onderzoek van de universiteit van Mannheim en het internationale onderzoekscollectief The CumEx Files zien dat het in de periode 2000-2020 mogelijk om 27 miljard gaat. Twaalf landen zijn samen voor circa 150 miljard benadeeld. Nederland is relatief het zwaarst getroffen.

Daniël de Jongh

Door Amerikaanse multinationals gebruik te laten maken van een omstreden fiscale constructie heeft Nederland willens en wetens het risico gelopen ongeoorloofde staatssteun te verlenen. Actie ondernemen zou ongewenste publiciteit genereren en opgevat kunnen worden als erkenning van verlening van staatssteun. Dit blijkt uit een recent geopenbaarde beleidsnotitie van het ministerie van Financiën.

Jan-Hein Strop

De Raad van State gaf jarenlang zijn zegen aan het hardvochtig terugvorderen van kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst. Na felle kritiek daarop heeft de hoogste rechter onlangs beloofd in de spiegel te kijken. Maar de eerste reactie van de Raad op de kritiek stemt weinig hoopvol voor de rechtsbescherming van burgers. ‘Dit is geen rechtsbescherming maar machtsbescherming.’

Jan-Hein Strop & Martijn de Keizer

Wanneer er over fraude politieke opwinding is, moet je niet gek opkijken als er een mensonterende fraudejacht ontstaat. Niemand had het zo bedoeld – want iedereen deed slechts wat er verwacht werd. Dat stelt journalist Jesse Frederik in zijn deze week verschenen reconstructie van de toeslagenaffaire. Daarin pleit hij de Belastingdienst grotendeels vrij en wijst hij de Tweede Kamer als schuldige aan. Is dat terecht?

Jan-Hein Strop

De Commissie Uitvoering Toeslagen (‘commissie-Donner’) trok eerder dit jaar feitelijk onjuiste conclusies, die gunstig uitpakten voor de Belastingdienst, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en oud-minister Lodewijk Asscher. Dat blijkt uit nieuwe documenten waarover Follow the Money beschikt. Daaruit blijkt tevens dat de fraudejacht van de Belastingdienst in zeven jaar tijd heeft geleid tot slechts drie veroordelingen van personen van kinderopvanginstellingen.

Siem Eikelenboom

De Ondernemingsraad van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) wil dat José Lazeroms, de interim directeur-generaal van de Belastingdienst, schriftelijk uitleg geeft over het gedwongen vertrek van directeur Hans van der Vlist. Teamleiders en medewerkers van de FIOD hebben Lazeroms en Bas den Dungen, de hoogste ambtenaar op het ministerie van Financiën, laten weten dat het bericht van Van der Vlists vertrek ‘met grote ontsteltenis’ is ontvangen.

Siem Eikelenboom

Het hoofd van de Fiscale Inlichtingen-en Opsporingsdienst (FIOD), Hans van der Vlist, is met onmiddellijke ingang teruggetreden. Dat deed hij op verzoek van de top van het ministerie van Financiën. Van der Vlist maakte deel uit van het managementteam van de Belastingdienst dat verantwoordelijk is voor de toeslagenaffaire.

Jan-Hein Strop

De Belastingdienst waarschuwde meermaals voor de manier waarop de kinderopvangtoeslag van ouders werd teruggevorderd. Dat gebeurde zo hardvochtig, dat nu tienduizenden gezinnen compensatie moeten krijgen. De verantwoordelijke minister was Lodewijk Asscher, tegenwoordig fractievoorzitter van de PvdA. Hij ontkent de waarschuwingen indertijd te hebben gezien. Onlangs vrijgegeven documenten van het ministerie van Sociale Zaken werpen een nieuw licht op Asschers ontkenning.

Jan-Hein Strop

Bij aanvragen van kinderopvangtoeslag keek de Belastingdienst jarenlang extra kritisch naar aanvragen van niet-Nederlanders. Dat blijkt uit een conceptrapport van de Auditdienst Rijk, ingezien door Follow the Money, dat donderdag in definitieve vorm verschijnt. ‘Dit is in strijd met het discriminatieverbod.’ Tot nu toe ontkende de Belastingdienst praktijken van etnisch profileren.

Jan-Hein Strop

Tienduizenden ouders zijn sinds 2005 getroffen door het hardvochtig terugvorderen van hun kinderopvangtoeslag. Dit is het verhaal over politici en ambtenaren die sinds 2014 wisten van de ernst van dit probleem, maar niet ingrepen. Aan de hand van vertrouwelijke notities reconstrueert FTM hoe staatssecretaris Eric Wiebes en minister Lodewijk Asscher de noodkreten van ambtenaren negeerden. Willens en wetens hielden ze vast aan het harde beleid, waardoor goedwillende burgers in grote financiële nood kwamen.

Hans Baaij

De overheid weet nog altijd niet goed hoe ze belastingtechnisch en arbeidsrechtelijk met zzp’ers om moet gaan. Hans Baaij verrast dat niet dat het tussen de overheid en zzp’ers niet wil vlotten: commentaar van de uitvoerders van de wrakke wet- en regelgeving wordt steevast genegeerd. Baaij heeft een voorstel.

Frederique de Jong & Siem Eikelenboom

Dennis Mijnheer

De Europese btw-systemen zijn kwetsbaar voor professionele fraudeurs die naar schatting jaarlijks voor 50 miljard euro aan btw stelen in de Europese Unie. De afgelopen maanden deed Follow the Money, in een samenwerkingsverband van 35 Europese mediapartners, onderzoek naar de grootste tak van fraude in de EU. Vandaag deel 2: btw-carrouselfraudeurs hebben een nieuw doelwit in het vizier - garanties van oorsprong.

Frederique de Jong & Siem Eikelenboom