Thomas Bollen

Hugo de Jonge en Mark Rutte noemen de opkomst van de deltavariant als oorzaak van de explosie van coronabesmettingen onder jongeren, terwijl alles wijst op het falen van ‘Testen voor Toegang’. Het kabinet lijkt echter niet van zijn meest recente misser te leren en handhaaft het ondoorzichtige jojobeleid – met alle economische en sociale schade van dien.

Emma Meelker & Hans Ariëns

Een hypermodern Belgisch mestverwerkingsconcern – met de pretentie dé oplossing voor milieuvervuiling te bieden – is volgens justitie juist de spil in grensoverschrijdende fraude met mest. Mestfraude blijkt lastig uit te bannen, en in Nederland wil het met de berechting van sjoemelaars niet erg vlotten. ‘Het grootste probleem met mestfraude is dat er een cultuur bestaat waarin die kan plaatsvinden.’ Vandaag deel 2 van een serie over de zondvloed aan mest die schade toebrengt aan de natuur en aan de economie.

Hans Ariëns & Emma Meelker

Met succes keerde Johan Vollenbroek zich in 2019 tegen het stikstofbeleid van de overheid. Overal werden bouwprojecten stilgelegd of helemaal afgeblazen. Nu stevent Nederland weer af op een nieuw stikstofinfarct, meent de chemicus, en daarom moet de veehouderij compleet op de schop. Anders gaat het land maar weer op slot: ‘Het is nu buigen of barsten.’

Ilona Dahl

Companies that manufacture heart valves are widely mislabelling their products, which can have major consequences for patients. When a cardiac surgeon from Groningen exposed the problem, he sparked a battle that has raged for years.

Ilona Dahl

Bedrijven die hartkleppen produceren, vermelden op grote schaal verkeerde maten op hun verpakkingen, wat grote gevolgen kan hebben voor patiënten. Een hartchirurg uit Groningen stuit op weerstand als hij het probleem aan de kaak stelt. Het mondt uit in een jarenlange strijd, die nog steeds niet is opgelost.

Jan-Hein Strop

Slechts vijf sneltesten voor corona zijn door de overheid goedgekeurd, waaronder die van fabrikant Abbott. Deze test voldoet niet aan de officiële eisen. Toch heeft het ministerie van VWS er miljoenen setjes van aangeschaft voor de GGD’en, bovendien zonder aanbesteding. Fabrikanten met kwalitatief betere testen krijgen geen voet tussen de deur. Dat is in strijd met het Europees recht, stelt hoogleraar Pieter Kuypers.

Dennis Mijnheer

De Duitse bondsregering deelt hoog beschermende FFP2-maskers uit aan burgers om besmetting met het corona-virus te voorkomen. Maar Nederland is nog steeds erg zuinig met de inzet van deze mondneusmaskers. Zelfs medewerkers in verpleeghuizen die covid-patiënten behandelen, krijgen op advies van het RIVM alleen zogeheten chirurgische maskers. Volgens experts zijn die helemaal niet geschikt als virusbeschermer.

Jan-Hein Strop

Arts-microbioloog Jan Kluytmans verdient aan coronatesten. Als lid van het Outbreak Management Team (OMT) adviseert hij gelijktijdig over het testbeleid en over de inzet van sneltesten, een bron van inkomsten voor zijn laboratorium en hemzelf. Maar dat financiële belang heeft hij niet gemeld. Het ministerie van VWS ontkent het bestaan van een belangenconflict niet, maar ziet geen probleem. Dit is niet het eerste incident rond belangenverstrengeling in het OMT: eerder al kwam de dubbele pet van collega Ann Vossen in beeld.

Jan-Hein Strop & Mathieu Verver

Voor een kleine groep artsen-microbioloog zijn de coronatesten een goudmijn. Zij krijgen per uitgevoerde labtest betaald uit publieke middelen, wat voor hun beroepsorganisatie NVMM reden was om deze artsen op te roepen tot een matiging van hun vergoeding. Voor de buitenwereld zijn deze inkomsten verborgen gebleven. En de artsen houden dat graag zo. Om welke artsen gaat het? En zijn hun overwinsten gerechtvaardigd? ‘Dit is een systeemfout die tot wantoestanden kan leiden.’

Karin Spaink

Amrish Baidjoe is een van Nederlands weinige outbreak-deskundigen met brede ervaring in crisissituaties. Eind juli richtte hij met andere experts het ‘Red Team’ op. Naar aanleiding van een rapport dat dit Red Team over mondmaskers publiceerde, besloot premier Rutte dat het OMT daar nogmaals naar moet kijken. Baidjoe is gematigd positief over de maatregelen die het kabinet gisteren aankondigde: ‘Inmiddels zijn we in de fase beland waarin we de stroom infecties niet meer kunnen stoppen met testen en bron- en contactonderzoek alleen.’

Eelke van Ark & Jan-Hein Strop

Een groot Duits laboratorium dat extra coronatestcapaciteit aanbood, werd door het Ministerie van VWS geweerd met de eis dat er een Nederlandstalige arts beschikbaar moest zijn. Dat blijkt uit documenten in handen van Follow the Money. Hiermee hielp VWS — in weerwil van het beleid van minister Hugo de Jonge — met het afschermen van de markt. ‘Dit is in strijd met Europees recht.’

Siem Eikelenboom

Voor de beademingsapparatuur die ziekenhuizen vanwege de coronacrisis ontvangen, hoeven ze geen cent te betalen. De apparatuur wordt geschonken door het ministerie van VWS. Dit melden verschillende bronnen aan Follow the Money. In tegenstelling tot begin dit jaar belooft VWS de ziekenhuizen apparatuur van A-merken. Fabrikanten zijn niet blij met de vrijgevigheid van VWS: ‘Dit verpest de markt.’

Bert Slagter & Peter Slagter

De piek van het aantal Nederlandse coronabesmettingen ligt ruim twee maanden achter ons. Inmiddels is het land in de ban van Ruttes routekaart. Dat suggereert duidelijkheid, maar in de praktijk valt dat tegen. De verschillen tussen sectoren zijn groot en niet goed te verdedigen, frustraties nemen toe en we zitten opgescheept met een anderhalvemetermaatschappij. Dat kan anders.

Eelke van Ark

Nederland test aanzienlijk minder op corona dan andere EU-landen, blijkt uit internationale cijfers. Aan de capaciteit kan het niet liggen: van de ruim 17.000 beschikbare testen blijven er de afgelopen weken elke dag zeker 12.000 onbenut. De GGD-en houden zich bovendien in de praktijk soms strenger aan de richtlijn dan nodig. Dit blijkt in strijd met het advies van het European Centre for Disease Control (ECDC).

Eelke van Ark

Meerdere leveranciers van testmateriaal voor Covid-19-testen komen over de brug met meer dan 2 miljoen testen voor Nederlandse labs. Dat blijkt uit een uitgelekte mail van microbioloog Ann Vossen van het Outbreak Management Team aan laboratoria. Onder de aanbieders bevindt zich niet marktleider Roche, die eerder kampte met leveringsproblemen. Vragen over wat Roche wel bijdraagt, stuiten op een muur van stilzwijgen.

Frederique de Jong & Jan-Hein Strop

Het Nederlandse beleid van spaarzaam testen op het coronavirus is voor een belangrijk deel ingegeven door een tekort aan laboratoriummaterialen. Farmaceut Roche domineert die markt en levert momenteel slechts 30 procent van de Nederlandse bestellingen. Roche heeft de sleutel van de voorraadkast en houdt vooralsnog het recept dat bepaalde tekorten kan helpen oplossen, onder de pet.