Martijn Nouwen

De Pandora Papers hebben een investering van Wopke Hoekstra in een Afrikaans safaribedrijf via een belastingparadijs aan het licht gebracht. Er was geen sprake van belastingontduiking, maar dat is niet het hele verhaal. Onderzoek laat zien hoe het safaribedrijf jarenlang een agressieve belastingstructuur lijkt te hebben gebruikt om Afrikaanse belastingen te ontwijken.

Lise Witteman & Peter Teffer

In beslotenheid werkte de Nederlandse ambtenarij het afgelopen jaar aan een plan om de 6 miljard euro uit het Europese coronaherstelfonds te besteden. Achter de schermen werd tot in detail bekokstoofd welke hervormingen en projecten Nederland zou kunnen uitvoeren. Terwijl ongewenste stemmen werden buitengesloten, kreeg de vertrouwde lobby via een achterdeurtje wél toegang. Dit staat haaks op het Brusselse verzoek om een ‘brede consultatie’ te houden.

Jesse Pinster

Als de Nederlandse douane te weinig importheffing int voor producten die via de Rotterdamse haven op de Europese markt belanden, deelt Brussel boetes uit. Dat kostte Nederland sinds 2013 al 65 miljoen euro aan ‘vertragingsrente’. Dat bedrag is maar een fractie van de renteboete van 406 miljoen euro die de Nederlandse regering nog boven het hoofd hangt.

Dennis l’Ami & Jan-Hein Strop

Pal voor het CDA-congres op 9 januari diende Wopke Hoekstra voorstellen in ter aanpassing van het verkiezingsprogramma, die gunstig uitpakken voor een select gezelschap van donateurs. Een ervan in het bijzonder dient de belangen van de grootste donateur van de partij: Hans van der Wind. Dit blijkt uit onderzoek van Follow the Money.

Bart de Koning

In 2022 moeten 1,5 miljoen ondernemingen, stichtingen, kerken en goede doelen zich hebben ingeschreven in het nieuwe UBO-register. Doel is bestrijden van witwassen en terrorisme, maar critici vrezen massale privacyschending en datalekken. Zelfs de Belastingdienst twijfelt aan het nut. Deze EU-rompslomp kost ondernemers minimaal 100 miljoen.

Sara Bouter

De zorgbonus was bedoeld als een extraatje van duizend euro, voor zorgmedewerkers die een ‘uitzonderlijke prestatie’ hadden geleverd in de strijd tegen corona. Nu blijkt dat het budget flink wordt overschreden en dat een deel van het geld terecht is gekomen bij medewerkers die er volgens de richtlijnen geen recht op hadden. Wat ging er mis?

Dennis Mijnheer

De Rekenkamer oordeelt hard over de coronasteun via garanties en leningen waarmee al ruim 62 miljard euro is gemoeid. Snelheid is goed, zeker in een crisis, maar dat ontslaat ministers niet van de plicht om het parlement vooraf tijdig en volledig te informeren, zegt Ewout Irrgang van de Rekenkamer in een interview met Follow the Money. ‘Zo werkt democratie, je kunt niet achteraf een briefje sturen.’

Ties Joosten

KLM zou voor de bereikbaarheid van Nederland essentieel zijn. Daarom rechtvaardigt het kabinet staatssteun aan de luchtvaartmaatschappij. Maar wat niet wordt verteld, is dat haar businessmodel is verouderd en dat het maar de vraag is hoe lang KLM nog een rol kán spelen in het bereikbaar houden van Nederland.

Thomas Bollen

In dezelfde week dat Europese banken 1308 miljard euro noodkrediet ophalen, bagatelliseert Wopke Hoekstra de problemen in de bancaire sector. De minister van Financiën negeert drie jaar onderzoek van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en ontraadt de oprichting van een publieke betaalbank.

Martijn Jeroen van der Linden

Tien jaar na de kredietcrisis, en aan de rand van een volgende wereldwijde financiële crisis, staat de politiek voor een fundamentele keuze. Blijven we ons vastklampen aan roekeloze bankiers die de belastingbetaler voor de schade laten opdraaien als zij een misser maken? Of kiezen we voor een veilig alternatief? Martijn van der Linden pleit voor de introductie van een publieke, digitale bewaarplaats voor geld – los van de banken, en los van risico’s.

Peter Teffer

Tweede Kamerleden uitten forse kritiek op de ‘bizarre’ verdeling van 37 miljard euro aan EU-geld. Opmerkelijk: hun partijgenoten in het Europees Parlement steunden de coronamaatregelen juist.

Thomas Bollen

Er komt een registratieplicht voor cryptobedrijven om witwassen tegen te gaan. Een maatschappelijk nuttige ontwikkeling, maar volgens cryptobedrijven en hun adviseurs gaat de wet veel te ver. ‘Dit draait innovatieve bedrijven de nek om.’ Ze uiten forse kritiek op de manier waarop minister Wopke Hoekstra de wet door de Kamer loodste: ‘Op het schoolplein zou je het liegen noemen, maar in grotemensentaal zeggen we dat hij een onjuiste voorstelling van zaken geeft.’

Thomas Bollen

De ministers Grapperhaus en Hoekstra willen het gebruik van contant geld inperken. Volgens hen is dat nodig om het witwassen van crimineel geld tegen te gaan. Maar hun onderbouwing is flinterdun, terwijl de maatregel wel de vrijheid van burgers beknot. Banken zijn de lachende derde: zij krijgen een schat aan data in hun schoot geworpen, die ze vervolgens voor eigen gewin kunnen uitbaten.

Gastauteur

Het burgerinitiatief Ons Geld zette geldschepping in 2015 op de politieke agenda. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) kwam hierop met het advies een veilige bewaarplaats te creëren voor giraal geld. Deze week blijkt dat de minister van Financiën dit advies naast zich neerlegt. Edgar Wortmann en Martijn Jeroen van der Linden van Stichting Ons Geld geven hun commentaar.

Platform Authentieke Journalistiek

Afgelopen weekend viel bij zeventien overheidsorganen een Wob-verzoek op de deurmat. Afzender: Platform Authentieke Journalistiek (PAJ), met steun van Follow the Money. De vraag: openbaarmaking van álle documenten uit de afgelopen veertien jaar die gaan over, afkomstig zijn van of gericht zijn aan ’s lands grootste multinational. Dit zijn de Shell Papers.

Gastauteur

Wie hebben achter de schermen in Den Haag de belangrijkste stem? En hoe transparant zijn die ontmoetingen tussen lobbyisten en bewindspersonen precies? Jasper van Teeffelen van onderzoeksbureau SOMO dook voor Lobbywatch in de agenda’s van alle leden van het kabinet-Rutte III.